مثل اکثر نقاط دنیا، در ایران هم مصاحبه های شغلی بخشی مهم و جدانشدنی از فرایند استخدام هستند. تعداد خیلی زیادی از سازمان ها برای جذب نیرو صرفا به مصاحبه های حضوری اکتفا می کنند یا حداقل، وزن مهمی از شانسِ قبولی فرد را به این بخش اختصاص میدهند.
اما زمانی که از مدیرعاملان و کارآفرینان درخصوص سوالاتی که علاقه دارند در جلسات مصاحبه شغلی بپرسند جویا میشویم به فهرستی بلندبالا و متفاوت و البته گاه عجیب و بامزه خواهیم رسید:
• اگر دنیا به آخر برسد چه خواهید کرد؟
• یک چکش و میخ ۱.۱۰ دلار قیمت دارند و قیمت چکش یک دلار بیش از میخ است. قیمت میخ چقدر است؟
• اولین بار در چه سنی بابت کاری که کردی دستمزد دریافت کردی؟ و ... .
اما این سوالات اطلاعات خاصی را نصیب جوینده نمیکند. بعلاوه نوع سوالات بستگی به هدف شرکت و جایگاهی ات که میخواهد برای آن فردی را به استخدم درآورد.
اما سوالاتی وجود دارند که فارغ از هر شرایطی طرح آنها جزء بایسته های مصاحبه های شغلی است:
دلیل اینکه اینجا هستید چیست؟
مصاحبه های خوش ساختار قادر هستند تا در عمق دستاوردها و شکستهای کارجو نفوذ کرده و کلیه ریز و بم اعمال و کردار و تعاملات متقاضی با دیگران را کنکاش کنند. اما هرچند غالب مدیران میدانند چگونه به این روش به ارزیابی مهارتها بپردازند اما بیشتر روسا از پرسیدن سوالی عمیق تر غافل میمانند: نه اینکه بدانیم چه کاری از دست متقاضی بر می آید یلکه اصلا چرا میخواهند این کار را انجام دهند.
جک دورسی از موسسین توییتر اخیرا در مصاحبه خود با رویداد ۱۰ هزار کار و کسب کوچک گلدمن ساش بیان داشت که : مهمترین سوالی که من در بدو جذب نیرو به شرکت میپرسم این است که چرا اینجا هستی؛ اگر من اشتیاق را در چشمان و پاسخ متقاضی بیایم آنگاه میتوانم به آموزاندن مهارتها به او امیدوار باشم. پس این سوال از واجبات مصاحبه های کاری است .
بعلاوه از نظر لوگان نایدو موسس دارموث پارتنرز در مقاله ای در گاردین نیز این سوال یکی از پایه ای ترین سوالاتی است که باید توسط مصاحبه گران پرسیده شود و در عین حال پاسخ به آن بسیار دشوار است. او ادامه میدهد که اغلب کارجویان از قبل بخوبی برای پاسخ گویی به سوالات مربوط به حرفه تجربه و تخصص خود آماده میشوند تا بی گدار به آب نزنند اما تقریبا هیچ زمانی را صرف آن نمیکنند که بدانند چرا میخواهند برای این شرکت کار کنند. با پرسیدن سوال چرا اینجا هستی؛ میتوانیم بفهمیم که متقاضی تا چه میزان با شرکت وماموریت آن آشنا است و بعلاوه او دلایل خود را برای مناسب بودنش برای این ماموریت برخواهد شمارد.
چرا باید من شما را استخدام کنم؟
اگر بخواهیم مصاحبه را به یک کنکور تشریحی تشبیه کنیم مهم ترین سوال آن پس از سوال بالا این پرسش خواهد بود: چرا من باید شما را استخدام کنم؟
اگر سوال چرا اینجا هستید؛ یک سوال آغازگر تمام و کمال است اما سوال چرا باید شما را استخدام کنم؛ نقطه پایان و تمام کننده ای بی عیب و نقص برای مصاحبه های شغلی حرفه ای است. سوال ابتدایی به ارزیابی اشتیاق فرد و تناسب او برای کار مورد نظر کمک میکند و دومی شاخصه ای برای سنجش شخصیت و هوش هیجانی فرد است.
شما خود بعنوان کارفرما کدام شخص را می پسندید؟ شخصی که خودرای و یک کلام است یا فردی که انعطاف دارد؟ هیچ کارفرمایی هرچند فرد شایسته ای برای شل مورد نظر خود بیابد؛ مایل به جذب افراد کله شق و خودرای نیست. اما اگر تقریبا نشان دهید که شخص مورد نظر هستید (حتی کمی از حداقلی که در ذهن وی است ضعیف تر)، ولی بداند که ایرادات کوچک شما قابل اصلاح است، شما را استخدام می کند و بعدها کمی تغییر در شما ایجاد می کند. همانطور که می دانید در علم روانشناسی روز کارکرد آی کیو عوض شده است و جای خود را به مفاهیم جدیدتر داده است که هوش را "قدرت تطبیق با محیط اطراف” تعریف میکند.
اگر به چشمان متقاضی نگاه کنیم و از او بپرسیم که چرا باید استخدامش کنیم؛ میتوانیم به هر اطلاعاتی دست یابیم. یک پاسخ خوب نه در گفته ها و کلام متقاضی بلکه در چگونگی گفتن او است چرا که کارفرما باید بیشتر به دنبال خصوصیتهایی نظیر فروتنی؛ درستی و اصالت در کارجو باشد.
اولین قانون مدیریت به انتخاب مربوط میشود. بگونه ای که درصد زیادی از موفقیت یک سازمان در درجه اول به افرادی بستگی دارد که برای کار در آن سازمان انتخاب شدهاند. اگر این کار را بهطرز صحیح و با طرح سوالات مناسب انجام دهید،معمولا بقیه کارها نیز بهطرز صحیحی انجام میشوند. اما اگر افراد نامناسبی را انتخاب کنید،هیچ کار دیگری درست از پیش نمیرود. بعلاوه انتخاب اشتباه افراد برایتان بسیار گران تمام میشود. متخصصین استخدام پرسنل تخمین میزنند که استخدام نامناسب یک فرد برای هر شرکت سالانه معادل سه تا شش برابر حقوقی که قرار است به او پرداخت شود هزینه خواهد شد.
با برداشت از منبع زیر:
http://www.inc.com/jessica-stillman/the-2-questions-you-need-to-ask-in-every-job-interview.html
سبز باشید