کتاب، حاصل کار تیمی همکارانم در TMBA است که سرپرستی آن را بر عهده داشتم. بیش از همه، امیرحسین سرفرازیان در گردآوری و تدوین و تنظیم مطالب این کتاب کوشید.

درباره ی سایر موضوعات نظیر دلایل چاپ چنین کتابی در ایران، آشنایی با ساختار کتاب، مقدمه ای در کتاب درج شده که مطالعه ی آن را پیشنهاد می کنم.

مقدمه ی کتاب چگونگی اداره کسب و کار در بحران اقتصادی

بحران مالی امریکا در سال 2007 به سرعت بازارهای اقتصادی ایالات متحده امریکا را درنوردید . به مرور ابعاد این بحران آنچنان گسترده شد که صاحبنظران را شوکه کرد و ایشان را برانگیخت تا مجموعه­ی تدابیر و اقدامات خود را به کار بندند ، در این شرایط در ایران اینگونه اخبار کمتر معنادار بود.

بحران به فاصله ای کوتاه تمام کشورهای اروپایی و تقریباً کل دنیا را به گونه ای تحت تاثیر قرارداد که صاحبنظران به یکبــاره دریافتند راه حلهای موضعی و مقطعی ، چاره­ی کار نیست . باز هم در ایران این نوع از اخبار کم معنا بود. برخی شتاب زده اعلام کردند که این شکست اقتصاد سرمایه داری است که از اساس ریشه در پایه های مکتب سرمایه داری دارد .

اتفاقاتی سهمگین ، تارو پود کسب و کارها را در هم پیچید و ابعاد اجتماعی و امنیتی بحران نیز صاحبنظران دنیا را درگیر کرد. باز هم در ایران تصور بعضی بر این بود که آن اتفاقات را با ما کاری نیست . درست در شرایطی که نمی دانستیم ، به مرور و بتدریج ، التهابهای آن بحران، کسب و کارها را نشانه رفته است .

تیم کارشناسی TMBA با تمرکز بر اخبار بحران و تبعات آن پیش می رفت . خدمات مشاوره ای این تیم برای شرکتهایـی که در حوزه­ی فروش مسکن بودند ، با قاطعیت این بود که بهتر است هزینه ای برای کارهای مشاوره به ما ندهید ، چون تا مدتی فروش مسکن باکندی قابل توجهی مواجه خواهد شد.

به مرور دریافتم بررسیهای کلان به جهت هزینه­ی مالی بالا از عهده­ی شرکتهای خصوصی نظیر TMBA خارج است . این وظیفه­ی دولت و نهادهای اقتصادی و مالی است تا بررسیهای در ابعاد جهانی و مالی را دنبال کنند. و یا بودجه­ی آن را تامین کنند تا شرکتهای پژوهشی آن را انجام دهند.

TMBA با رویکرد توانمندسازی بنگاهها و مؤسسات ، اقدام به کار کارشناسی کرد. چرا که تحلیل وضعیت داخلی نظیـر بودجه ، پشتوانه های مالی و اقتصادی دولت ، درآمد و نوسان نفت ، میزان تورم و مسائلی از این قبیل مستلزم اطلاعات ریز و دقیق است که آمارهای آن در اختیار بخش خصوصی نیست . ضمن اینکه ، سازمانها به دنبال راهکارهای عملی هستند تا گلیم خود را از آب بیرون بکشند.

جالب است اگر بشنوید قبل از سازمانهای بزرگ ، شرکت پیام همشهری از رکود اقتصادی و بحران اطلاع یافت . دلیل آن نیز آشکار بود. این شرکت با کسب و کارهای کوچک و متوسط سر و کار داشت . چراکه رفتار بازار برای تبلیغ به نحو عجیبی تغییر یافته بود .

تماس پیام همشهری برای تحلیل بازار ، و همچنین راهکـــارهای رفتار مطلوب در این بازار بـــرای ما جالب بود. ما در TMBA به صورت نظری و تحلیل ملی ، موضوعات را بررسی کرده بودیم ، اما این شرکت به دلیل نوع مشتریها در عمل رفتار بازار را آشکارا می دید . و این همان موضوعی است که سالها در سمینارهای گوناگون با جسارت ابراز می کنم که دانشگاه بازار ، آموزه های فراوانی در اختیارمان قرار می دهد ؛ آموزه هایی که گاه تحلیلگران با کندی و از دست دادن زمان به آن دست می یابند.

به هر رو ، تیزبینی مدیران آن بنگاه ، با تقاضایی از ما برای ارائه­ی سمیناری کاربردی با دو زاویه بود : در بازار چه خبر است ، چگونــه می توان در همین بازار ، کسب و کارها را سامان داد.

درخواست آنان در قالب یک سمینار برای مدیران اجرا شد و به مجموعه ای از راهکارها در حوزه­ی کسب و کار انجامید . پس از آن، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن اصفهان همین سمینار را سفارش داد. اینجانب در اتاق بازرگانی با بازرگانانی رو به رو شدم که از منظری دیگر این وضعیت را ارزیابی می کردند. استقبال تجار ، مدیران کسب و کارها و صاحبان صنایع در اصفهان چشمگیر بود. سپس شرکت پگاه گلپایگان همـــین درخواست را داد . به مرور تیــم کارشنـــاسی TMBA ، اخـــبار و اطلاعــات و جمع بندی و راهکارها را برمبنای شرایط ایران ، روز آمد می کرد ، از دیگر سو اتاقهای بازرگانی دیگر – انجمن مدیران صنایع گیلان با همکاری استانداری گیلان ، و شرکتهای خصوصی ، استقبال شایانی از این سمینارها داشتند که TMBA عهده دار محتوای علمی و کاربردی آن بود.

حاصل آنکه از بازخورد پرلطف حاضران در سمینارها دریافت می شد که بهتر است همین مطلب در اختیار دیگر بازرگانان ، مؤسسات و بنگاههای اقتصادی قرار گیرد تا بتوانند بر پایه­ی مقتضیات ، هوشمندانه در بازار رفتار کنند.

این کتاب با هدایت و مدیریت اینجانب و همکاری همراهانم در TMBA گردآوری و تالیف شده است .

در مطالعه­ی این کتاب ضروری است تا صفحه­ی 50 را با شکیبایی بخوانید. در واقع بخش اول کتاب ، به بررسی بحرانهای اقتصادی به ویژه بحران اخیر می پردازد. مطالعه بخش اول به شما بینش روشنی از ویژگیهای انواع بحرانهای مالی و اقتصادی می بخشد. در بخش دوم کتاب ، مجموعه ای از راهکارهایی ارائه می شوند تا شرکتها با بهره گیری از آنها بر همین اوضاع و احوال ناشی از رکود و بحران تاحدی مسلط شده و موفقیت بنگاه خود را رقم بزنند.

ساختار کتاب

این کتاب در دو بخش اصلی و نه فصل ، به گونه ای طراحی شده است که خواننده را با نگاهی از کل به جزء، با بحران اقتصادی و تأثیر آن بر اقتصاد کلان در سطح جهانی، کشورها و بنگاههای اقتصادی آشنا کند و راهکارهای مقابله با بحران را در سطح بنگاههای اقتصادی به ویژه در بخش سیاستهای فروش و بازاریابی معرفی نماید.

بخش اول کتاب به بررسی بحرانهای مالی و اقتصادی در سطح کلان می پردازد.این بخش از پنج فصل تشکیل شده است :

فصل اول: مروری نسبتاً مفصل بر روی بحرانهای مالی و اقتصادی جهان در سده­ی اخیر دارد. بررسی این بحرانها به مدیران ایرانی درباره­ی وضعیت اقتصادها در دوران بحران ، بینش خوبی تقدیم می کند.

فصل دوم: به بحران مالی و اقتصادی اخیر یعنی بحران 2007- 2009 اختصاص دارد. در این فصل به ریشه های بحران و آثار آن بر اقصاد دنیا می پردازیم.

فصل سوم: به بررسی وضعیت کلان اقتصادی کشورمان و تأثیراتی که از بحران جهانی می تواند بپذیرد، اختصاص دارد. در این فصل براساس گزارشهای مراکز معتبر به بررسی شرایط اقتصادی کشورمان پرداخته شده و سرفصل برخی انتظارات بخش خصوصی از سیاستگذاران اقتصادی مطرح شده است.

فصل چهارم: به بررسی اقدامات دولتها در سراسر دنیا برای کاهش آثار تخریبی بحران اخیر می پردازد.

فصل پنجم: معنای بحران اخیر در بخش واقعی اقتصاد در این فصل مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین آخرین وضعیت بحران اخیر و تأثیر بلندمدت آن از مباحث این فصل به شمار می رود.

بخش دوم کتاب به بررسی بحران و تاثیر آن بر بنگاههای اقتصادی، راهکارها و توصیه های لازم می پردازد.این بخش نیز چهار فصل دارد :

فصل ششم: به بررسی تأثیر بحران بر بنگاههای اقتصادی می پردازد. بررسی اثرهای بحران بر رفتار مصرف کننده از دیگر مباحث این فصل می باشد. همچنین در این فصل، مطالعه­ی موردی چهار شرکت غربی در دوران بحران آورده شده است .

فصل هفتم: با مخاطب قرار دادن مدیران بنگاههای اقتصادی، به بحث دربارۀ ضرورت مدیریت بر خود در دوران بحران می پردازد.

فصل هشتم: این فصل با ارائه­ی الگویی نظاممند برای مقابله با بحران در سازمان، به ارائه­ی راهکــــارهای شناسایـــی آثار بحــران، برنامه ریزی برای مقابله با بحران و اجرای اقدامات لازم می پردازد. در این فصل راهکارهای مهم برای حرکت هدفمند در جهت مقابله با بحران معرفی شده اند.

فصل نهم: این فصل با جمع بندی مطالب دو فصل پیش در قالب نکاتی کاربردی، به ارائه­ی توصیه های لازم به مدیران ارشد و میانی بنگاههای اقتصادی برای مقابله با بحران می پردازد.

 

سپاسگزاری

از زحمات تیم کارشناسی بررسی وضعیت بحران اقتصادی و اثرات آنها بر کسب و کار برای یافتن راهکارهای اجرایی شامل خانمها مریم السادات حسینی و شیما غفاری ، آقایان محمد سالاری ، احمد آخوندی و بویژه امیرحسین سرفرازیان صمیمانه سپاسگزاری می کنم. قطعاً زحمات تک تک این عزیزان در شکل گیری کتاب جای تقدیر و تشکر فراوان دارد.

از اتاقهای بازرگانی و صنایع و معادن خصوصاً اتاق اصفهان ، ( دکتر اسلامیان؛ رئیس اتاق بازرگانی ، دکتر خلیلیـان؛ دبیرکل ؛ و دکتر تقسیمی؛ مدیر آموزش ) و همچنین استانداری گیلان و انجمن مدیران صنایع استان گیلان (خصوصاً مهندس تطهیری) در ایجاد فرصت برای ارائه­ی مباحث و آشنا سازی بیشتر مدیران با راهکارهای کاهش اثرات بحران ممنونم .

از صاحبان بنگاههای اقتصادی که اهمیت بحران را به صورت خاص مورد عنایت و توجه قرار دادند و سمینار مربوطه را به صورت اختصاصی در درون شرکت خودشان برگزار کردند ، قدرانی می کنم .

از انتشارات قدرتمند رسا خصوصا مدیر شایسته­ی آن جناب آقای ناجیان برای زحماتی که در نشر کتاب متحمل شدند ، سپاسگزاری می کنم.

و در نهایت سپاس و تشکر شاگردانه خویش را از تمام اساتید بزرگواری که اسامی آنان در روی جلد کتاب آمده است بابت مطالعه­ی با دقت و ارائه­ی توصیه ها و پیشگفتار که به غنای علمی و عملی کتاب افزوده است ابـــراز می دارم.

از شما همراه گرامی نیز صمیمانه می خواهم با ارائه­ی نقطه نظرات ارزشمندتان ما را در هرچه پربار کردن مطالب و رفع نقائص در چاپهای بعدی ، مورد لطف و عنایت قرار دهید.

سبز باشید