پیام همشهری شاید در زمره­ی اولین ها بود که در عمل به این درک رسیده بود که شرایـــط  بحران و رکــود تا لایه های زیرین بنگاه های اقتصادی و حتی مشاغل بسیار کوچک را تحت الشعاع قرار داده است . دلیل آن نیز پر واضح است ، پیام همشهری به دلیل نوع و ماهیت فعالیتش که عمدتاً جذب آگهیها با کادرهای کوچک است، متوجه رفتارهایی شده بودکه پیش از این سابقه نداشت. بسیاری از بنگاهها و مغازه داران که تا پیش از این از مدتها قبل و با اصرار خودشان محل اگهی را رزرو می کردند ، تماس نمی گرفتند . با مراجعه گروه ویزیتور پیام همشهری یا تماس آنها با بنگاه اقتصادی ومغازه ، پاسخی که می شنیدند این بود که سطح معاملات و یا خرید و فروش به حد بسیار نازلی سقوط کرده است . جالب است اگر بخواهیم درباره­ی برخی منحنی های اقتصاددانان در این دوره قضاوت کنیم که گاه مغایر با توضیحات مدیران بنگاههای کوچک یا مغازه داران بود.

 

اکنون پس از مدتها ، مدیران اقتصادی به موضوعاتی اشاره می کنند که سال گذشته مغازه داران آن را با ادبیات خاص خودشان می گفتند و به احتمال گوش­های شنوا بیشتر شنیدند.

مجموع سخنان بنگاه­های اقتصادی ، مشاغل کوچک، و مغازه داران سبب شد مدیریت پیام همشهری در اقدامی سریع ، سمیناری با عنوان مدیریت بحران و رکود را در هتل سیمرغ تهران برگزار کند. دو سوال مشخص محور این سمینار بود :
1) تا چه میزان ، رکود اقتصاد جهانی بر فضای کسب و کارها در ایران تاثیر خواهد گذاشت؟
2)چه اقداماتی را برای ارتقای فعالیتهای پیام همشهری در شرایط کنونی باید اجرا کرد؟

محور پیش بینی ها و راه حلها در بحران و رکود :

 

واقعیت های تلخ بحران و رکود اقتصادی سال 2007 اصلی ترین موضوع این پیش بینی بود. با این توجه که مدیریت کردن این بحران و از آن مهمتر موفقیت بنگاههای اقتصادی در این شرایط با توجه به تجارب سایر کشورها و بویژه ایران بیشترین تاکید سخنرانی اینجانب در جمع مدیران ارشد پیام همشهری و مدیران تولید این شرکت بود.

متعاقب این رویداد ، اتاق بازرگانی اصفهان به عنوان بخش خصوصی به اینجانب دستور دادند که درباره­ی بحران و موفقیت مدیران بنگاه­های اقتصادی سمیناری ارائه شود. دلیل آن نیز پرواضح است.اتاق بازرگانی اصفهان از نزدیک با مدیران
بنگاه­های اقتصادی مراوده داشت و با شنیدن واقعیت های تلخی نظیر انحلال ، تعدیل­های سهمگین ، نیمه وقت کردن فعالیت ، پرداخت های حقوق با تاخیر در صدد چاره برآمد تا سایر بنگاه ها را مراقبت کند.

به مرور درخواستها در سطح یک بنگاه نیز می رسید . برای مثال پگاه گلپایگان برای مدیران ارشد خود همین سمینار را درخواست کرد. بعدها سایر اتاق های بازرگانی و صنایع و معادن نظیر قم و ...، استانداری گیلان و انجمن صنایع استان گیلان با همکاری نمایندگی TMBA در استان، جمع کثیری از تجار و صاحبان صنایع در استان آذربایجان شرقی همین سمینار را با تطبیق با وضعیت خودشان درخواست و اجرا کردند تا جایی که همکارانم در شرکت TMBA مداوم اظهار می کردند با این همه تکرار در سمینارها ، شایسته است که دولت در اقدامی وسیعتر به مدد بنگاههای اقتصادی برسد.

 

آیا اکنون برای پیش بینی هایی که قبلا بنگاههای کوچک و مشاغل کوچک آن را در عمل تجربه و احساس کردند ، دیر نیست ؟

 

آمارها و اقدامات:

 

رئیس اتاق تهران ، یحیی آل اسحاق بر اساس بررسی های کارشناسی اتاق در اواخر سال گذشته از بیکاری 195 هزار نفر در طی سه ماه خبر داد ، و بعدها از بیکاری 350 هزار کارگر سخن گفت و هربار نمایندگان بخش خصوصی از تدوین بسته حمایتی خبر می دادند که قرار است اجرا و پیاده شود.

 

چه باید کرد؟

 

اقتصاددانان از اساس به دنبال تحلیل های کلان هستند . این وظیفه­ی آنان است . اما در سطح یک شرکت بازاریابی با عنوان TMBA در مواجهه با فعالان اقتصادی بزرگ و کوچک به دنبال تحلیل های خرد هستیم با این توجه که اکنون که دنیا با بحران و رکود رو به رو است ، یک مدیر چگونه باید خود را از موج این بحران و رکود سالم بیرون بکشد.

 

راهکار های ما :

 

TMBA با استقرار یک تیم کارشناسی توانست 20 راه حل عملی را برای مدیران بنگاههای اقتصادی ارائه دهد. بدون تردید هریک از بنگاه­ها ضروریست با توجه به ماهیت فعالیت خود و اقتضائات کاری ، این راه حل ها را با کار و فعالیت خودشان انطباق دهند. برای اطلاع بیشتر از این راه حل ها می توانید به فصلنامه توسعه مهندسی بازار- زمستان 1387 مراجعه کنید.

 

پیش بینی های آتی :

 

اقتصاد دنیا بنابه گزارش های درج شده توانسته است از رکود خارج شود. این در حالی است که کشور ما به دلائلی که مسئولان می دانند به تازگی با رکود رو به رو است و به گفته­ی وزیر اقتصاد « اما امسال نگران رکود هستیم».

 

پرسش های اساسی این است که چگونه اقتصاد ایران به محض آسیب زایی سایر کشورها و رویارویی با بحرانها ، تنش ها و تبعات آن بحران را باید بپذیرد ، و درست زمانی که آنها از مرحله­ی آسیب به مرحله­ی بهبود می روند ، همچنان اقتصاد ایران باید در مرحله­ی آسیب باقی بماند و همچنان ضررهای آن را متحمل شود.

پاسخ این پرسش را باید از اقتصاددانان پرسید که بر تحلیل های کلان اگاهند . اما نگرانی از آنجا آغاز می شود که
بنگاه­های اقتصادی و مشاغل کوچک در کشور ما چگونه باید این روزها را سپری کنند. اما یک نکته مکرر در بازاریابی :

پشت میز جای کوتاهی برای دیدن بازار است!

 

بارها و به کرات در کتابها و سمینارها، این پند بزرگان بازاریابی را تکرار کرده ام و همواره آن را تکرار خواهم کرد.

 

قطعاً میزان سفرهای مسئولان اقتصادی در دنیا به اندازه ای هست که بتوانند بازار را در ابعاد کلان آن ارزیابی کنند . برهمین قیاس ، مطالعه­ی بازار داخل نیز به معنای دقیق آن ضرورت می یابد.

 

به نظر می رسد برای رسیدن به تحلیل های دقیق تر ضروری است افزون بر دیدگاه های تئوریک و عملی در سطح کلان ، همواره در میدان عمل با فعالان اقتصادی ، بنگاههای اقتصادی بزرگ و کوچک ، و مشاغل کوچک نیز حشر و نشر داشته باشیم تا به یکباره مبهوت شرایط پدید آمده نشویم . بدون تردید دولت با مجموعه­ی امکانات و تدابیر برآمده از کارشناسان اقتصادی قادر است سهم سهمگین خسارتهای مادی و معنوی را بکاهد ،به شرط آنکه با فوریت اقدام شود.

 

لازم به ذکر است مجموعه تحقیقات ما در TMBA بر روی بحران­های اقتصادی گذشته جهان – اقدامات کشورهای مختلف در مواجهه با بحران اخیر و راهکارهای پیشنهادی ما برای بنگاه های اقتصادی که به عدد 40 رسیده است ، در کتابی که در آینده نزدیک چاپ می شود به علاقه مندان تقدیم خواهد شد.

 

سبز باشید