کتاب استانداردهاي ايزو، سري 9000 منتشر شد
کتاب استانداردهای ایزو سری9000منتشر شد .مولفان این کتاب صفا شریف عسگری و دکتر نرگس ایمانی پور هستند.انتشارات بازاریابی این کتاب را منتشرکرده است و اینجاب پیشگفتاری برای آن نوشته ام.
پیشگفتار
استانداردهاي سري 9000، استانداردهاي مديريتي هستند كه مباني يك سامانهي مديريت كيفيت را بيان ميكنند. به عبارت ديگر، استانداردهاي سري ايزو 9000، استاندارد محصول نيستند، اما راهكارهايي اجرايي براي رسيدن به كيفيت مناسب محصولات و رضايت مصرفكنندگان را ارائه ميكنند.
استانداردهاي سري ايزو 9000، كاملاً عمومي هستند و در تمام بخشهاي صنعت و خدمات قابل پيادهسازي است. از بين استانداردهاي خانوادهي 9000، تنها ايزو 9001، داراي گواهينامه است و ساير استانداردها نقش راهنما را دارد.
اين خانواده از استانداردها كه اولين بار در سال 1987 متولد شدند، در آن زمان مورد استقبال قرار نگرفتند؛ چرا كه مباني يك سيستم تضمين كيفيت را بيان ميكردند، درحاليكه جهان در آن زمان در تبوتاب سيستمهاي مديريت كيفيت بويژه مديريت كيفيت جامع (TQM) بود.
در سال 1994، سري استانداردهاي ايزو 9000، براي نخستين بار بازنگري شد، ولي تغييرات عمدهاي در آن داده نشد و فقط تغييرات مختصري در راستاي تبديل آن از يك استاندارد تضمين كيفيت، به يك استاندارد مديريت كيفيت داده شد.
اين تغييرات به مرور زمان كموبيش ادامه يافت، تا آنكه سرانجام در سال 2000، به شكل گستردهاي نسبت به ويرايش قبلي اعمال شد؛ از مهمترين اين تغييرات ميتوان به حذف و ابطال استانداردهاي ايزو 9002 و ايزو 9003، تغيير رويهها از مستندسازي به فرايندگرايي، و طراحي بر اساس چرخهي دمينگ اشاره كرد. اين بازنگريها در سالهاي 2005 و 2008، نيز انجام شد كه تفاوت ساختاري زيادي با ويرايش 2000 آن نداشت و بيشتر به شفافسازي الزامات 9001 پرداختند؛ آخرين ويرايش اين سري از استاندارد در سال 2015 منتشر شد كه در برخي موضوعات، تغييرات عمدهاي نسبت به ويرايشهاي قبلي در آن اعمال شده است.
استانداردهاي ايزو، سري 9000 و سازمانهاي ايراني
حدود دو دههي پيش، تبوتاب گرفتن گواهينامههاي ايزو - و از جمله ايزو 9001 - در كشور ما بالا گرفت. تبليغات بسياري از شركتها و سازمانها در آن زمان، آكنده از نامهاي گواهينامههاي استاندارد ايزويي بود كه با آبوتاب فراوان، آنها را به مصرفكنندگان و مشتريان خود معرفي ميكردند. در آن زمان، باور موجود بر اين بود كه داشتن گواهينامهي ايزو، يك مزيت رقابتي است؛ باوري كه هر روز و هر لحظه، شركتهاي بيشتري را به سمت دريافت انواع استاندارد و گواهينامهي ايزو رهنمون ميشد، اما خيلي زود اين باورها رنگ باخت و در بسياري از شركتها، چيزي جز گواهينامههاي قاب شده بر روي ديوار، از ايزو باقي نماند.
ديري نپاييد كه سازمانهايي كه تا ديروز در صف اول دريافت گواهينامههاي ايزو بودند، به دلايل متعدد درونسازماني و برونسازماني، عنان اختيار از كف دادند و به مرور از ايزو كمتر و كمتر نام برده شد، تا جايي كه حتي رنگ فراموشي به خود گرفت...
پرسش اين است كه چه بر سر استانداردهاي ايزو در سازمانهاي ايراني آمد كه از ماهيت سودآور خود فاصله گرفتهاند و حتي هزينهزا نيز شدهاند؟ موضوعي كه مؤلفان كتاب حاضر - علل عدم سودآوري استقرار ايزو 9001 در شركتهاي كارآفرين ايراني - با تجربهي عملي و علمي خود سعي در پاسخگويي به آن برآمدهاند و در نهايت با مروري جامع بر تحقيقات پيشين و پرداختن به رابطهي بين كسبوكارهاي كوچك و متوسط و كارآفريني و سيستم مديريت كيفيت، در قالب جدولي كوچك اما جامع، به اين موضوع پاسخ ميدهند.
به باور مؤلفان، موانع استقرار پايدار QMS در سازمانها كوچك و متوسط را ميتوان از چهار منشأ - مقطع استقرار QMS بررسي كرد كه شامل موانع درونسازماني قبل و بعد از دريافت گواهينامه و موانع برون سازماني قبل و بعد از دريافت گواهينامه ميشود. در هر يك از اين چهار منشأ - مقطع نيز با بيان فهرستوار عوامل تأثيرگذار بر عدم استقرار پايدار QMS، به رتبهبندي آنها پرداختهاند؛ براي مثال، عدم تعهد مديريت ارشد نسبت به QMS در مرحلهي استقرار و نگهداري، مهمترين مانع درونسازماني قبل و بعد از دريافت گواهينامه شناخته شده است.
گفتني آنكه در حال حاضر استانداردهاي سري ايزو 9000، بهطور گستردهاي در جهان مورد استفاده قرار ميگيرد و بر اساس برخي آمارها، بيش از يك ميليون گواهينامهي اين استاندارد تا سال 2010، در جهان صادر شده است.
بجاست مديران ايراني نيز با دانش و بينش بيشتري نسبت به استانداردهاي ايزو حساسيت داشته باشند تا از مسير مشتريمداري و كيفيت محصولات جا نمانند.
در پايان شايسته است از تلاشهاي ارزندهي آقاي مهندس صفا شريفعسكري و سركار خانم دكتر نرگس ايمانيپور، در تأليف اين كتاب قدرداني كنم، كه با بررسي اصولي و پايهاي و تحقيقات جامع خود، قدم مؤثري را در معرفي و رتبهبندي علل عدم سودآوري استقرار ايزو 9001، در شركتهاي كارآفرين ايراني برداشتند.
سازمانهاي ايراني و بويژه كسبوكارهاي كوچك و متوسط ميتوانند با بهرهگيري از نتايج و دستاوردهاي اين كتاب كوچك اما پرمغز، گامهاي مؤثري در جهت رسيدن به كيفيت جامع و متعاقب آن رضايت مصرفكنندگان خود بردارند.
از همكاران عزيزم احمد آخوندي، مدير تواناي انتشارات بازاريابي، و محسن جاويدمؤيد، سردبير داناي مجلهي "توسعه مهندسي بازار"، براي ويراستاري و آمادهسازي شايستهي اين كتاب سپاسگزارم.
تقاضا ميكنم توصيهها و نظرات خود را براي در نظر گرفتن جهت چاپهاي بعدي كتاب از طريق زير به ما برسانيد:
سايت شخصي پرويز درگي: www.Dargi.ir
سايت انتشارات بازاريابي: www.MarketingPublisher.ir
نشاني اينترنتي: Info@MarketingPublisher.ir
نشاني انتشارات بازاريابي: تهران: خيابان آزادي (شرق به غرب)، بعد از خوش شمالي، كوچهي نمايندگي، پلاك 1، واحد 10.
با شمارهي فكس: 66431461 (021)
با شماره تلفنهاي: 66431637 (021) و 66434055 (021)
با شماره تلفن همراه شخصيام: 091221994281
سبز باشید