در خبرها خواندیم که تام کوری جوان بیست و اندی ساله نیوزیلندی که تا همین چند روز پیش یک کارمند یک لاقبای ساده بوده و اما حالا به واسطه یک تصمیم عجیب و یک بازی عجیب تر سرتیتر رسانه ها شده است. جوانی که به بهانه یک بازی عطای کارش را به لغایش بخشید، پاشنه‌هایش را برای سفر ورکشید و در پاسخ به کنجکاوی رسانه‌ها اعلام کرد: «من به دنبال ماجراجویی بودم. ۶ سال بود که به‌سختی کار می‌کردم و حالا زمان استراحت من از راه رسیده است. حالا بازی پوکمون گو این امکان را برای من فراهم کرده است تا بتوانم رویای خودم را تحقق بخشم. اما قضیه تنها به تام منحصر نمیشود و او تنها یکی از میلیون‌ها گیمری است که در فاصله زمانی کمتر از دو هفته پس از عرضه رسمی «پوکمون گو» اقدام به دانلود این بازی کرده و موجب شده است تا محصول تازه کمپانی «نینتندو» بتواند رکورد سریع‌ترین دانلود در گوگل پلی را به نام خود جا به جا کند. اما با وجود اینکه به نظر می‌رسد «پوکمون گو» ناگهان از راه رسیده باشد، این بازی با دقت بسیار از تمام چیزهایی ساخته شده که قبلا وجود داشتند: یک موفقیت یک شبه که ۲۰ سال در راه بود.
«پوکمون گو» یک بازی رایگان موبایلی بر پایه لوکیشن است که از تکنولوژی واقعیت افزوده (Augmented Reality) استفاده می‌کند. این بازی از جی‌پی‌اس و دوربین گوشی‌های موبایل استفاده می‌کند و به بازیکنان اجازه می‌دهد موجودات مجازی به نام «پوکمون‌ها» را پیدا کنند، آن‌ها را بگیرند، با آن‌ها مبارزه کنند و آن‌ها را تعلیم دهند.
حالا تب این بازی پرحاشیه به کشورمان نیز رسیده است و اگر کمی دقت کنیم مردان و زنان و کودکانی را میبینیم که موبایل بدست به دنبال شکار موجودات خیالی هستند. همین دیشب اخباری از تلویزیون پخش شد که نشان میداد یک مرد بیخبر از همه جا به دنبال یک پوکمون مقابل قطار مترو افتاده و جان خود را از دست داده است. این خبر با وجود تلخی نشان میدهد که پوکمون یک پدیده منحصر بفرد در دنیا است. علی الظاهر، پوکمون تنها یک بازی بامزه موبایلی است، اما جنبه سرگرم کننده این بازی شرکت نینتندو را به عرش رسانده و ارزش شرکت نینتندو به لطف این بازی به حدود هفت و نیم میلیارد دلار رسیده است.
حال، سوال این است که یک بازی نه چندان پیچیده و پر رنگ و لعاب چگونه توانسته ظرف چند روز و بلکه چند ساعت چنین محبوبیتی کسب کند؟. شاید فوت کوزه گری سازندگان این بازی به اصول بازاریابی آن مرتتبط باشد، اصولی که میتوانند به ما برای تبلیغ و ترفیع سازمان و محصول مان کمک کنند:
１.    برندینگ مناسب، کلید فروش است 
پوکمون گو تا حدودی بر پایه‌ی بازی لوکیشن محور و مشابه دیگری به نام اینگرس (Ingress) طراحی شده است. اما آیا تابه‌حال چیزی از اینگرس شنیده‌اید؟ شاید، اما آن بازی هرگز به توفیق و دستاورد ملموسی دست نیافت، زیرا که برند آن آن‌چنان‌که بایدوشاید شناخته و شناسانده نشد. در دیگر سو، پوکمون برندی است که طی ۲۰ سال گذشته دائماً در حال توسعه و پیشرفت بوده است. طراحی شخصیت‌ها، کیفیت بازی و فضای آن به قدری قدرت و قوام گرفته اند، که تنها حضور آنها در بازی، به فروش بازی به چندین نسل از هواداران پوکمون کمک کرده است. هرچند خود بازی هم حرفهایی برای گفتن دارد و قابل تحسین است، اما بدون چنین برندی، هرگز نمی‌توانست به چنین جایگاهی برسد و سر زبانها بیفتد.
２.    زمان‌بندی واقعا مهم است
پوکمون درست به مدت کوتاهی پس از شروع فصل تابستان منتشر شد، یعنی زمانی که مدرسه‌ها تعطیل شده، فستیوالها و جشنواره های مختلف آغاز شده و مردم نیز به دنبال بهانه‌ای برای خروج از خانه و قدم زدن می‌گردند. اگر این بازی در مثلا زمستان و بین برف و بوران و سرما منتشر میشد چطور؟ قطعا تصور آن هم محال است. تاریخ عرضه‌ی این بازی به هیچ وجه تصادفی نیست و زیرکانه انتخاب شده است. ضمن این‌که اگر از دید جامع‌تری به این تاکتیک نگاه کنیم باز هم پوکمون تاریخ عرضه‌ی مناسبی دارد؛ پوکمون اکنون ۲۰ ساله شده است و طرفدارانی که در دوران کودکی با این مجموعه آشنا شدند، الان دارای توان خرید هستند.
３.    این روزها تایید اجتماعی (Social proof) همه چیز است.
 زمانی که در شرایط تصمیم‌گیری برای انتخاب قرار دارید و نمی‌دانید که کدام انتخاب درست است، به اطرافیانتان نگاه می‌کنید که در شرایط یکسان با شما چه تصمیمی گرفته‌اند. زمانی که اکثریت اطرافیانتان یک انتخاب را داشته‌اند، شما هم فکر می‌کنید که آن انتخاب بهترین تصمیم ممکن است. تأیید اجتماعی درواقع نفوذ اطرافیان یک فرد در تصمیم‌گیری‌ها و نحوه انجام کار او است. معروف‌ترین استفاده از تأیید اجتماعی در بازاریابی، توصیفات خوب مشتریان از محصولات یا خدمات شما است.
اما به لطف جامعه‌ی امروزی به شدت تعاملی و تحت سلطه شبکه‌های اجتماعی ، مقوله تایید اجتماعی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده و به اصلی اساسی بدل گشته است. این روزها هیچ کس متوجه حضور یک کار و کسب نخواهد شد، مگر آنکه درخصوص آن از دیگران چیزی بشنود. پدیده تایید اجتماعی به وضوح در  پوکمون گو به چشم میخورد – وقتی در هر جایی افراد موبایل بدستی را میبینیم که همگی سرگرم این بازی هستند، تقریبا غیرممکن است که از آن دوری کنیم و خودمان درگیرش نشویم.
４.    حس هویت به وفاداری می‌انجامد
پوکمون گو عناصر هویتی پرتعدادی دارد که آن را به یک بازی اعتیادآور و موفق تبدیل کردهْ عناصری که همه‌شان حس تعلق‌خاطر و وفاداری را تداعی میکنند. نخست لایه ای از نوستالژی است که در این بازی عجین شده است؛ بیست سال است که جوانان امروز و کودکان دیروز با موجودات خیالی پوکمون زندگی کرده اند (حتما ککارتون دیجیمونها را یادتان هست) و این بازی برایشان حکم راهی برای زنده کردن خاطرات شیرین و دلچسب اولین تجربه پوکمون در دهه‌ی ۹۰ را خواهد داشت.  
 مورد دوم تقسیم وفاداری است؛ در این بازی، باید از بین سه گروه رقیب دست به انتخاب بزنیم، و این سهیم بودن در شکست‌ها و پیروزی‌های همگروهان، روشی عالی برای جذب آنها است، درست مثل زمانی که هواداران تیمهای ورزشی در تیم محبوب خود غرق میشوند.
５.    نیازی به کمپینهای سنگین و پرخرج تبلیغاتی نیست
تا قبل از لانچ محصول پوکمون گو، چند بار تبلیغی از آن را دیده اید؟ احتمالاً هیچ. در مقابل هر روز در رسانه ها با حجم عظیمی از تبلیغات بی سر و ته بمباران میشویم که از قضا فایده ای هم ندارند. پوکمون گو اما سرمایه‌گذاری چندانی برای تبلیغات نکرد، چراکه اصلا نیازی به تبلیغات آن چنانی نداشت – یا شاید هم دست اندرکاران اجرایی می‌دانستند که موفقیت این بازی به استراتژی‌های بازاریابی  ویروسی وابسته است، و یا این‌که واقعاً خودشان هم انتظار چنین موفقیتی را نداشتند. به نظر من عامل اول محتمل تر است، اما نتیجه‌ی کلام این‌که برای بازاریابی اثربخش، الزاماً نیازی به تبلیغات حجیم وسنگین ندارید. تنها کافی است بتوانید با مردم ارتباط درست بگیریم.
６.    پاداش دادن به سرمایه گذاری در جریان مهم است
اگر می‌خواهید وفاداری مشتریانتان را افزایش دهید، باید برای استمرار سرمایه گذاری (مادی و معنوی) مشتریان روی محصول خود پاداش بدهید. در پوکمون گو، بازیکنها با ارتقا در بازی، گرفتن پوکمون جدید و حتی راه رفتن جایزه دریافت می‌کنند و لذت یافتن گونه‌ی نادری از پوکمون‌ها یا پیروزی در نبردی حساس کافی است که آنها برای بازی بیشتر حریص شوند. این‌ها پاداش‌هایی برای ادامه‌ی بازی هستند که گاهی حتی به قیمت از دست دادن کار و زندگی‌شان تمام میشود.
７.    کاربری آسان و یادگیری ساده‌تر، میزان پذیرش و استقبال کاربران را افزایش می‌دهد
 یکی دیگر از دلایل موفقیت پوکمون گو، سادگی یادگیری آن است؛ بااینکه بازی هیچ دستورالعمل خاصی هم ندارد که البته می‌توانید با اندکی تحقیق چم و خم بازی را بدست بیاورید.
 

منبع:
http://www.forbes.com/sites/jaysondemers/2016/07/12/7-valuable-marketing-lessons-pokemon-go-has-taught-us/#6c04ace43bb8

سبز باشید