6 گونه شخصیت و شش محیط کاری از دیدگاه هالند
بنابر نظریهی هالند چنانچه بتوانید تیپ شخصیتی و محیط کاری خود را با هم تنظیم کنید، قادر خواهید بود تا رضایت و میزان موفقیت خود را افزایش دهید. بطور خلاصه، انسان زمانی از تصدی یک شغل احساس رضایت خواهد کرد و در آن موفق خواهد شد که بین تیپ شخصیتی او و شغل مربوطه تناسب و همبستگی وجود داشته باشد. در واقع ایدهی در پس این نظریه همان ضربالمثل معروف "کبوتر با کبوتر باز با باز، کند هم جنس با هم جنس پرواز" است. یکی از نکات مهم این نظریه این است که افراد دارای تیپ شخصیتی مشابه و همسان از همکاری با یکدیگر لذت بیشتری میبرند. برای نمونه، هنرمندان از کار با همقطاران خود رضایت بیشتری مییابند. به علاوه، افراد هم تیپ میتوانند محیط کاری را به گونهای سر و سامان دهند که مشوق و تسهیلگر اندیشه و چنین رفتارهایی باشد. برای مثال محیطهای هنری، رفتارهای خلاقانه را میستاید. لذا در صورتی که در محیطی حمایتگر به کار و فعالیت بپردازیم، این امر موجب غلیان احساس اثربخشی مضاعف و نیز عملکرد بالاتر خواهد شد. هالند به جای آنکه فرض کند که شما تنها دارای یک گونهی شخصیتی هستند، اینگونه استدلال میکند که ما با هر یک از تیپهای شخصیتی 6 گانه دارای منافع و فصل مشترکهایی هستیم اما به هر جهت نسبت به یک تیپ شخصیتی نزدیکی بیشتری داریم.
طبق این مدل که یکی از جامعترین و معتبرترین مدلهای شخصیتی در سطح جهان محسوب میشود، انسانها به شش تیپ شخصیتی تقسیم میشوند: واقع گرا (Realistic)، جستارگر (Investigative)، هنرمند (Artistic)، اجتماعی (Social)، کارآفرین (Enterprising) و عرفی/ قاعده گرا (Conventional).
انطباق شخصیت و شغل
شواهد حاکی از آن است که زمانی که میان شخصیت افراد و شغل آنها هماهنگی و انطباق وجود داشته باشد میزان رضایت آنها در بالاترین حد و میزان جابهجایی در پایینترین مقدار ممکن قرار میگیرد. افراد اجتماعی، برای نمونه، باید در مشاغل اجتماعی به کار گمارده شوند، و افراد درونگرا در فضاهای متناسب درونگرایان.
6 وجهیهالند
هالند برای نمایش رابطه میان گونههای شخصیت یک 6 ضلعی ارائه کرد. گونههای شخصیتی که به هم نزیکترند شباهت بیشتری با یکدیگر دارند. و به عکس گونههایی که روی شکل از هم دورترند در واقع نیز تفاوت بیشتری با هم دارند.
برای مثال، تیپهای شخصیتی هنرمند کمترین شباهت را به قاعدهگرایان دارند، اما به شخصیتهای جستارگر و اجتماعی نزدیک ترند.
محیطهای کاری همساز
جدول ذیل خلاصهای از محیطهای کاری همساز با تیپهای شخصیت 6 گانه را در اختیار میگذارد.
محیطهای کاری با کمترین سازگاری |
محیطهای کاری همساز | همسازترین محیط کاری | تیپ شخصیتی |
اجتماعی | جستارگرایانه قاعدهمند |
واقعگرایانه | واقعگرا افراد با این تیپ شخصیتی دوست دارند با ماشین ها و ابزارآلات کار کنند و عموما از فعالیتهای اجتماعی مانند تدریس و اطلاع رسانی به دیگران گریزانند. |
کارآفرینانه | واقعگرایانه هنرمندانه |
جستارگرایانه | جستارگر دوست دارند مطالعه کنند و به حل مسائل ریاضی و علوم بپردازند، عموما از هدایت و تشویق و ترغیب دیگران گریزانند. |
قاعدهمند | جستارگرایانه اجتماعی |
هنرمندانه | هنرمند انجام کارهای خلاق مانند هنر، نمایش، موزیک و نوشتن و مطالعه رمان را دوست دارد، عموما از کارهای نظم یافته یا تکراری گریزان است. |
واقعگرایانه | هنرمندانه کارآفرینانه |
اجتماعی | اجتماعی دوست دارد به دیگران کمک کند و به فعالیتهایی نظیر تدریس، مشاوره، پرستاری و آگاهی به دیگران علاقمندند. |
جستارگرایانه | اجتماعی قاعدهمند |
کارآفرینانه | کارآفرین دوست دارد سایر افراد را رهبری کرده و آنها را تشویق و ترغیب به انجام اعمالی نماید، علاقمند است ایده هایی را به دیگران ارائه دهد یا چیزهایی را به دیگران بفروشد. |
هنرمندانه | کارآفرینانه واقعگرایانه |
قاعدهمند | قاعدهگرا دوست دارد با اعداد و مستندات کار کند و یا با ماشین آلاتی که دارای نظم و ترتیب خاصی هستند. عموما از فعالیتهای مبهم و بدون ساختار گریزان است. |
سبز باشید