بالندگی ذهنی و چک‌لیست ارتقای مغز
ذهن پدیده‌ای است اعجاب‌انگیز و اسرارآمیز که یادگیری خوراک آن است، لذا جهت‌گیری یادگیری می‌بایست همسوی تحقق شایستگی‌ها و توانایی‌های انسان باشد. مغز به منزله‌ی ماهیچه‌ای در جمجه‌ی انسان است که با اندیشیدن و آموختن ورزیده می‌شود. کسب تمرکز در لحظات پراسترس زندگی حرفه‌ای و شخصی می‌تواند موجب توفیقات بیش از پیش ما را فراهم سازد.
در واقع انسان‌ها تفاوت‌های فیزیکی چندانی با یکدیگر ندارند، بلکه تفاوت آن‌ها در ورزیدگی ذهنی و روانی‌شان است. به عبارتی ذهن برنده ذهنی بالنده و آزاد است. کسب مهارت در تقویت ذهن و بیرون راندن افکار مزاحم سال‌ها است که به روش‌های مختلف و در حیطه‌های گوناگون به کار می‌رود. جالب آنکه دانشمندان در راستای تحقق این مهم از فناوری‌های عصب‌شناسی نیز بهره‌های بسیاری برده‌اند. برای مثال متخصصان به کمک روش‌های موسوم به نوروفیدبک (یک فرآیند یادگیری است که هدف آن آموزش خود-تنظیمی به مغز است و در واقع به منزله‌ی آیینه‌ای می‌باشد که تمام نواقص را پیش چشم عیان می‌کند و می‌توان از آن در جهت کسب بهترین عملکرد بهره برد) توانسته‌اند در دنیای ورزش تحولات بزرگی را به وجود آورند. تالار ذهن یا اتاق ذهن باشگاه آث‌میلان ایتالیا اتاقی است تمام شیشه‌ای که هر دو هفته یک بار بازیکنان این تیم در آن گرد هم می‌آیند تا امواج مغز خود را روی نمایشگرها تماشا کنند و با درک کاستی‌ها در جهت بهبود عملکرد خود و رفع نواقص و در نهایت بالندگی ذهنی عمل کنند.
مغز را می‌توان ورزش داد، خواهید پرسید چگونه؟ در ادامه‌ی مطلب فهرستی از روش‌های بالندگی ذهنی و ارتقای مغز را مرور می‌کنیم. به کمک این راهکارها می‌توان به مغزی ورزیده دست یافت.
1. بدانید که ذهن قابلیت ورزیده شدن را دارا است.
همانگونه که عیوب جسمانی را می‌توان درمان کرد، ذهن را هم می‌توان تقویت کرد. بنابراین جمله‌ی معروف من ذاتاً حافظه ضعیفی دارم و نمی‌توان کاری برای آن کرد را به فراموشی بسپارید، چرا که ذهن را هم می‌توان در جهت بهبود سوق داد. کافی است برای درک قدرت ذهن آزمایشی ساده اجرا کنید: کافی است سعی کنید هر چه می‌دانید به ورطه‌ی فراموشی بسپارید، آیا اساساً این کار ممکن است؟ امکان ندارد! چرا که ظرفیت ذهن بشر بسیار گسترده است.
2. با مغز خود بازی کنید.
مغز ارگانی کوچک اما بسیار شگفت‌انگیز است. ارگان‌های بدن انسان در اثر کارکرد زیاد دچار فرسودگی می‌شوند، حال آنکه کار کردن مستمر مغز موجب تقویت آن می‌گردد. بازی‌های فکری، شطرنج، بازی‌های تمرکز حواس، و کارهایی مثل حل جدول موجب گسترش ارتباط میان یاخته‌های عصبی در مغز می‌شود و عملکرد آن را بهینه می‌سازد.
3. نوستالژی را فراموش نکنید.
مرور دفترچه خاطرات و یا آلبوم‌های عکس دوران کودکی و خلاصه هر آن‌چه رنگ و بویی از گذشته دارد موجب تقویت ذهن و حافظه می‌شود و پستوهای ذهن و ناخودآگاه را نظم و ترتیب می‌بخشند.
4. مهارت خود در استفاده از دست‌ها، پاها، چشم‌ها و گوش‌های‌تان را تقویت کنید.
هر چه ارگان‌های بدن فعالیت بیشتری در جهت درست داشته باشند، مغز نیز به همان میزان ارتقاء خواهد یافت. لذا سعی کنید تا با انجام تمرین‌های خاص به هماهنگی میان اعضای بدن و مرکز فرماندهی جسم دست یابید.
5. پازل روابط خود را با افراد موفق‌تر از خود تکمیل کنید تا از انرژی مثبت آن‌ها تغذیه کنید.
6. همواره خود را مقید به یادگیری بدانید تا مغزتان همواره فعال و پرنشاط بماند.
7. از سختی استقبال کنید و صورت مساله را پاک نکنید. در امور دشوار از کمک سایرین کمک بگیرید.
8. به شکل منظم ورزشی خاص را دنبال کنید، چرا که حرکات سبک ورزشی موجب تسریع فعالیت‌های مغزی و سرعت یافتن اتصال رشته‌های عصبی می‌شود.
9. یک زبان جدید یاد بگیرید. آموختن زبان‌های تازه علاوه بر گشودن دریچه‌های جدید تمرین فوق‌العاده برای ارتقای فعالیت‌های ذهنی است.
10. تداعی معانی کنید و بین اسامی و مفاهیم ارتباط برقرار کنید. استعاره‌پردازی نیز تاکتیکی بسیار مناسب برای بالندگی ذهنی است.
11. خیال‌پردازی کنید و از داستان‌سازی غافل نشوید.
12. خود را در آغوش ترس بیندازید
کارهایی که بیشترین واهمه را از انجام آن‌ها دارید انجام دهید. مواجهه با ترس‌ها یکی از بهترین و سریع‌ترین عوامل تغییر افکار است.
13. خوداتکا و مستقل باشید.
هر چند به دست آوردن استقلال در ابتدا دشوار به نظر می‌رسد اما انرژی بسیاری را به انسان تزریق می‌کند و می‌تواند ذهنیات افراد را نسبت به خویش و پیرامون خود تغییر دهد.
14. کم‌گوی و گزیده‌گوی چون در،
کمی با خود خلوت کنید و بلند بلند فکر کنید. فکر کردن موجب عمق‌بخشی به ذهنیات انسان می‌شود و در مقابل پرگویی از عمق شخصیت انسان می‌کاهد.
15. نقاط قوت خود را تقویت کنید.
گاه تمام هم و غم خود را صرف بهبود نقاط ضعفمان می‌کنیم حال آنکه توصیه روان‌شناسان و به ویژه روان‌شناسان مثبت‌نگر این است که می‌بایست بیشتر تلاش خود را معطوف تقویت نقاط قوت کنیم.
16. هنرآموزی کنید و از هنر دیگران لذت ببرید.
هنر چکیده‌ای از ذوق و اندیشه هنرمند است که توسط سرانگشتان او اجرا می‌شود. تماشای افکار دیگران روی بوم، مغز را در جهت مثبت تحریک می‌کند و موجب تقویت حس پیش‌بینی و ذهن‌خوانی در ما می‌گردد.
17. دنیا را از دریچه دید یک نابینا ببینید.
شاید کمی تعجب کنید ولی این یکی از تمرین‌های شناخته شده در کسب معرفت و تغییر در ذهنیات است. چشم‌های خود را ببندید و کورمال کورمال راه بروید، به این وسیله می‌توانید حواس خود را تقویت و دنیا را از دریچه دید تازه‌ای ببینید.
18. تمرین خودانضباطی کنید.
هر روز پنج دقیقه به صورت ایستاده روی صندلی قرار بگیرید. این کار موجب تمرکز حواس و تقویت خودانضباطی می شود و روشی قابل توجه در به دست گرفتن کنترل افکار و ذهنیات است. نظم‌بخشی به ذهن مسیر تغییر در زندگی را هموار می‌سازد.
19. بدن خود را از حالت سکون خارج کنید، و فراتر از محدودیتها فکر کنید.
فراتر از محدودیت‌های جسمی بیندیشید و اعضای بدن خود را در جهات مختلف و برخلاف عادات روزانه در نشستن، ایستادن، خوابیدن و راه رفتن حرکت دهید. این کار موجب می‌شود تا دیواره‌های خیالی و شیشه‌ای محدودیت در ذهن فرو بریزد. دیوارهای شیشه‌ای را در ذهن خود فرو بریزید. دانشمندان سال‌ها قبل دست به آزمایش جالب توجهی زدند. آن‌ها آکواریومی شیشه‌ای ساختند و آکواریوم را به وسیله‌ی دیواری شیشه‌ای به دو نیم تقسیم کردند. در یک طرف دیوار شیشه‌ای، ماهی گوشتخوار و بزرگی قرار دادند و در جانب دیگر آن تعدادی ماهی ریزجثه در آب ریختند که از قضا، غذای مورد علاقه‌ی ماهی بزرگ هم بودند. دانشمندان به ماهی گوشتخوار غذایی نمی‌دادند و ماهی مجبور بود تا برای شکار طعمه به سوی ماهی‌های کوچک حمله‌ور شود، اما دیوار شیشه‌ای مانعی بزرگ بر سر راه او بود و هر بار که ماهی بزرگ به سمت طعمه می‌رفت، دیوار مانع او می‌شد. پس از گذشت مدتی، این ذهنیت درون ماهی بزرگ شکل گرفته بود که رفتن به آن طرف و شکار طعمه امری محال است. پس از مدتی دانشمندان دیوار شیشه‌ای حایل را برداشتند و راه ماهی گوشتخوار را باز گذاشتند، اما در کمال تعجب مشاهده کردند که ماهی بزرگ هرگز به آن طرف حمله‌ور نمی‌شود هر چند که دیگر در عمل هیچ مانعی سد راه او نبود. در واقع نتیجه این ماجرا حاکی از بلند بودن دیوار محدودیت‌اندیشی است. به واقع دیوارهای شیشه‌ای در ذهن به مراتب مستحکم‌تر از دیوارهای واقعی هستند و می‌بایست برطرف شوند.
ادامه این مطلب را در کتاب "40 گفتار پیرامون ارتقای مهارتهای شخصی در کسب و کار" بخوانید.
سبز باشید