3 درس قیمت گذاری از یک کار و کسب مبتکرانه
اوبر (Uber) یک سرویس هم سفری آنلاین مستقر در سان فرانسیسکو است. اپلیکیشن تلفن هوشمند به طور خودکار مسافرین را با نزدیکترین راننده مرتبط میسازد و موقعیت مسافر را به راننده میفرستد. مشتریان از طریق اپ تلفن تقاضای سواری کرده و موقعیت راننده خود را ردیابی میکنند. رانندگان اوبر از خودروی شخصی خود استفاده میکنند و عموما کسانی هستند که رانندگی را بعنوان شغل دوم و کمک هزینه انتخاب کرده اند. این سرویس در اوت ۲۰۱۶ در ۶۶ کشور و ۵۰۷ شهر در سطح جهان در دسترس است. اپ اوبر به طور خودکار کرایه را محاسبه کرده و پرداختی را به راننده منتقل میکند. با افزایش محبوبیت شرکتهایی چون اوبر، بسیاری از شرکتهای دیگر مدل کار و کسب آن را تکرار کرده و این روند به «اوبری سازی» مشهور شده است. البته در بسیاری جاها آنان مورد حملات شدید صنعت تاکسیرانی قرار گرفتهاند که آنان را به عملیات تاکسیرانی غیرقانونی، پایین آوردن قیمت و خدمات ناایمن متهم میکنند. Uber که خود رقیب بسیاری از سرویسهای حمل و نقل شهری بوده حالا رقبای کمی ندارد. نزدیکترین رقیب به آن شرکت Lyft است. Lyft با سرمایهگذاری شاهزاده سعودی اخیرا توانسته تنها در یک ماه افزایش سرمایه یک میلیارد دلاری داشته باشد و ارزش کل آن به حدود 5 میلیارد دلار رسیده است.
به هرترتیب از زمان تاسیس و نخستین روزهای فعالیت اوبر در سان فرانسیسکو و حومه آن، این شرکت رشد و گسترش بسیاری سریعی داشته است. اوبر تنها در نیم سال میتواند ارزش شرکت خود را بیش از دو برابر افزایش دهد.
استراتژی پویای قیمت گذاری توسط اوبر همواره یکی از اصلی ترین عوامل موفقیت آن بوده است که میتوان از آن نکات زیادی آموخت. کاربران سرویس اوبر معتقدند که حضور سرویسهای موبایلی مثل Uber رفتار و قیمت تاکسی را به شکل ملموسی تغییر داده است. از طرف دیگر سادگی پرداخت هم جذابیت اصلی این مدل بیزینس است. اپلیکیشن Uber با اتصال یک کارت اعتباری فعال میشود و بعد از اینکه سفر به پایان میرسد مبلغ را از کارت مسافر کسر میکند و عموما به طور مساوی بین خود و راننده تقسیم میکند:
1. هزینه همه چیز نیست
5c قیمت گذاری شامل هزینه ها (Costs)، رقابت (Competition)، ظرفیت (Capacity)، شرایط (Conditions) و مشتریان (Customers) میشود. اغلب شرکتها حداکثر یک یا دو عامل را در قیمت گذاری خود لحاظ میکنند و بویژه تاکید فراوانی روی هزینه دارند. اما به منظور جامع نگری در قیمت گذاری و ایجاد یک راهبرد جامع قیمت گذاری میباست کلیه عوامل 5گانه مدنظر قرار گیرند.
البته درک هزینه ها یکی از ارکان دستیابی به سودآوری بوده و مبنای قیمت گذاری را شکل میدهد. اما همانگونه که تجربه اوبر نشان میدهد، محدودساختن استراتژی قیمت گذاری به هزینه های تمام شده بعلاوه درصدی سود میتواند سوداوری را تحت الشعاع قرار دهد. عموما کرایه تاکسیها براساس هزینه های تمام شده اعم از سوخت مصرف شده، استهلاک خودرو، و دیگر عوامل محاسبه میشود حال انکه اوبر الگوریتم قیمت گذاری هوشمندانه تری دارد و تمایل مشتری به پرداخت را نیز در راهبرد قیمت گذاری خود لحاظ میکند.
بعلاوه عامل ظرفیت، دیگر عاملی است که در مدل قیمت گذاری اوبر مورد استفاده است. کرایه بها در اوبر همانند خطوط هواپیمایی و هتلها تا حد زیادی مبتنی بر ظرفیت تکمیل شده سرویس محاسبه میشود. Uber برای قیمت گذاری مسیر سفر یک الگورتیم دارد که در آن زمان و میزان تقاضا برای سفر هم در نظر گرفته میشود. در زمانهایی که تقاضا برای سفر بالا است مثلا در زمانهای اوج ترافیک و شلوغی مرکز شهر قیمت به طرز قابل ملاحظهای افزایش پیدا میکند.
2. قیمت گذاری نوسانی
الگوریتم قیمت گذاری اوبر متکی بر تحلیل حجم عظیمی از داده و اطلاعات و بینش های برامده از بررسی رفتار مشتری است، این مدل متکی بر انعطاف پذیری در قیمت گذاری و دیگر متغیرهایی نظیر جغرافیا، به منظور پیش بینی عرضه و تقاضا است. اوبر با استفاده از این اطلاعات، قیمت بهینه را در زمانهای مختلف روز، هفته و ماه تعیین میکند.
اگر از اوبر به عنوان راننده یا مسافر استفاده کرده باشید، حتماً با واژه سِرج پرایس
(Surge price) آشنا هستید، سرج پرایس یا قیمت نوسانی به معنی این است که در صورت زیاد بودن تقاضا برای اوبر هزینه استفاده از اوبر زیادتر می شود یعنی اگرسرج پرایس 2 باشد، هزینه مسافر و همچنین عایدی راننده 2 برابر حالت معمولی می شود، قیمت سرج طی ساعت های پر تردد و همچنین محل های شلوغ یک امر همیشگی و معمولی بوده است.
این مدل هوشمندانه به اوبر کمک میکند تا به محض تغییر یک متغیر بسرعت قیمت را تنظیم کند.
و در نهایت این مسافران اوبر هستند که کرایه را پذیرفته یا ممکن است رد کنند. زمانی که تقاضا بسیار بیشتر از عرضه باشد، قیمت کرایه بهای تاکسیهای اوبر میتواند تا هشت برابر باشد. البته اگر مشتریان زیادی از پرداخت این هزینه سر باز زنند، اعتبار مدل اوبر در قیمت گذاری زیر سوال خواهد رفت اما تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. در واقع اگر ارزش ادراک شده کاز سوی مشتری کمتر از بهای تعیین شده باشد، اوبر مجبور است قیمتهای خود را کاهش دهد.
از دیدگاه بلندمدت، تعیین سریع قیمت براساس تمایل مشتری به پرداخت و توازن عرضه و تقاضا در بازار فرارقابتی، موجب شده تا اوبر از موقعیت گذاری مناسبی در بازار بهره مند شود.
3. در مورد قیمت گذاری خود داستان خوب و قانع کننده ای بگویید
علی رغم هجمه رسانه ای شدید و سوگیری اتحادیه های تاکسی رانی علیه سرویسهایی مثل اوبر، این شرکت توانسته به دلیل عمل به تعهدات خود در ارائه خدمات ممتاز،از پایگاه مردمی مناسب و مشتریان وفاداری بهره مند باشد.
اوبر با دیگر سرویسهای کرایه تاکسی متفاوت است، مشتریان اوبر حتی خودرویی که قرار است دنبالشان بیاید و مدل آن، کرایه حدودی و امتیاز راننده را قبل از آنکه حتی ماشین برسد میدانند.
عامل سهولت دلیل اصلی تمایل مردم به استفاده از خدمات اوبر، و قبول پرداخت بهای بالاتر در ساعات پیک است. ارزش محوری اوبر، حاشیه سود بالاتری را برای آن رقم زده است.
نکته اینجاست که باید یاد بگیریم چه عواملی موجب تحریک خرید مشتری میشود و باید این عوامل را در نقل داستانی قانع کننده در مقوله قیمت گذاری بکار ببریم.
مسافران اوبر قبل از رسیدن تاکسی در مورد قیمت به توافق میرسند و در واقع آنها قبل از سوار شدن به خودرو کلیه اطلاعات را دریافت و در صورت توافق خودروی مورد نظر برای ایشان ارسال میگردد. اوبر در استراتژی خود؛ احساس و منطق مشتری را بصورت توامان لحاظ کرده است، نکته ای که باید در تدوین راهبردهای تجارت مورد توجه جدی قرار گیرد. به احساس مشتری و نظر او احترام بگذارید.
منبع:
https://www.pricingsolutions.com/lessons-in-pricing-from-uber/
سبز باشید