شهر موشها 2 یک فیلم عروسکی موزی کال به کارگردانی مرضیه برومند است. گفته می‌شود برای ساختن این فیلم 10 میلیارد هزینه شده بود. با این حال فروش شهر موشها 2 در سینماهای کشور بسیار خوب بود، بطوریکه با فروشی معادل 11 میلیارد و 300 میلیون تومان توانست عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را به خود اختصاص دهد.

شهر موشها 2 توانست ارتباط بسیار خوبی با مخاطبان خوب برقرار کند و خانواده‌ها را با سینما آشتی دهد. پدران و مادران مطمئن بودند که فرزندان‌شان از دیدن یک فیلم استاندارد و سالم لذت می‌برند و نکاتی را نیز می‌آموزند؛ چیزی که در سینمای کودک کمتر دیده می‌شود. فیلم‌هایی که برای کودک یا درباره‌ی کودک ساخته می‌شوند یا آنقدر برای مخاطب کودک غیراستاندارد هستند که شکست می‌خورند و یا آنقدر سطحی هستند که فراموش می‌کنند باید در قالب داستان، نکاتی را به کودک آموخت. شهر موشها 2 اما فیلمی استاندارد است که از صدا و تصویر مطلوبی برخوردار است. در ساختن عروسکها نیز دقت لازم به عمل آمده است و عروسکها به لحاظ بصری زیبا هستند و کودک از دیدن آنها حس خوبی پیدا می‌کند.

اما چرا و چگونه شهر موشها 2 توانست به چنین فروش بالایی دست یابد و بالاتر از تمام فیلمهایی که تاکنون در سینمای ایران ساخته شده، عنوان پرفروش‌ترین فیلم را به خود اختصاص دهد. در ادامه به تعدادی از دلایل موفقیت این فیلم اشاره کرده‌ام:

 

1) یکی از دلایل موفقیت شهر موشها 2 مانور دادن روی خاطره‌ای است که مخاطبان سینما و تلویزیون از سری قبلی این مجموعه و مجموعه‌ی مدرسه‌ی موشها داشتند. سازندگان این فیلم به خوبی این مسئله را درک کرده بودند که تنها کودکان و نوجوانان نسل جدید مخاطبان آنها نیستند بلکه مخاطبان اصلی آنها پدران و مادرانی هستند که زمانی که خودشان کودک بوده‌اند شهر موشها و مدرسه‌ی موشها را دیده بودند و حال می‌خواهند یاد خاطرات گذشته‌ی خود را زنده کنند. افراد میانسال زیادی بودند که برای "برگشتن" به کودکی خود سه یا چهار بار به سینما رفتند و این فیلم را دیدند. در حقیقت شهر موشها 2 در جایگاه‌یابی خود دقت کرده بود که باید برای دو نسل حرفی برای گفتن داشته باشد: نسل کودکان و نوجوانان فعلی که با خانواده یا از طریق مدرسه به تماشای فیلم رفتند و نسل کودکان و نوجوانان قدیم که خیلی دوست داشتند به دوران کودکی خود بازگردند. مخاطب‌شناسی سازندگان این اثر بسیار خوب بود و در ساختار، دیالوگ‌ها، شوخی‌ها، رنگ‌ها و... به این مسئله توجه شده بود.

 

2) شهر موشها 2 یکی از معدود فیلمهای ایرانی بود که برای بازاریابی خود یک تیم قدرتمند تشکیل داده بود و از همان ابتدا دغدغه‌ی بازاریابی و تبلیغات را داشت. در حقیقت بسیاری از فیلم‌سازان ایرانی مانند شرکتهایی هستند که محصولی را در مقیاس انبوه تولید می‌کنند و پس از آن به فکر بازاریابی برای آن می‌افتند. فیلم‌سازان ایرانی زمانی که موفق می‌شوند پروانه‌ی نمایش بگیرند و در نوبت اکران قرار می‌گیرند، برای بازاریابی و تبلیغات خود به بیلبوردهای شهرداری و تیزرهای صداوسیما دلخوش هستند و اگر به هر علتی یکی از این دو در اختیارشان قرار نگیرد، در گیشه شکست می‌خورند. سازندگان شهر موشها 2 اما خود را محدود به بیلبورد و تبلیغات تلویزیونی نکردند و از مدت‌ها قبل از اینکه اکران فیلم شروع شود، یک برنامه‌ی جامع برای بازاریابی و تبلیغ فیلم خود داشتند. در ادامه به تعدادی از اقدامات مثبت گروه سازنده‌ی شهر موشها جهت بازاریابی بهتر برای این فیلم اشاره می‌کنم.

 

•‌ ساخت عروسکها: در تعدادی از سینماهای بزرگ تهران و دیگر شهرها مانند مشهد و اصفهان عروسک‌های بزرگی از شخصیت‌های فیلم جلوی ورودی سینما قرار گرفته بودند و کودکان می‌توانستند در کنار این عروسکها بایستند و با آنها عکس یادگاری بگیرند. این اقدام در جذب مخاطبان و جلب توجه آنان بسیار مؤثر بود. برای مثال جلوی مجتمع تجاری کوروش در تهران چند عروسک شهر موشها قرار گرفته بودند که توجه افرادی که را که برای خرید کردن به آنجا آمده بودند، جلب می‌کردند.

 

• بازاریابی رویداد: ‌یکی دیگر از اقدامات بسیار مثبت تیم بازاریابی و تبلیغات شهر موشها 2 شرکت در رویدادهای مهم بود. آنها علاوه بر اینکه در نمایشگاهها و فستیوال‌های مختلف شرکت می‌کردند و از بازاریابی رویداد (event marketing) به خوبی استفاده می‌کردند، در سراسر کشور نیز جشنواره‌ها و مراسمی برپا می‌کردند و توجه مردم را به فیلم خود جلب می‌کردند. شرکت در رویدادهایی مانند جشنواره، نمایشگاه، مسابقات ورزشی و... می‌تواند آگاهی از برند را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

 

• بهره گرفتن از شخصیت‌های معروف: مرتبط کردن چهره‌های شناخته شده‌ی دنیای ورزش، سینما و سیاست با شهر موشها 2 توانست هیاهوی خبری مثبتی برای این فیلم ایجاد کند. برای نمونه ریاست افتخاری شورای شهر موشها به احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران، اعطا شد. همچنین در اقدام نمادین دیگری، کلید شهر موشها به محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، تقدیم شد. حضور چهره‌های دنیای سیاست باعث شد که بسیاری از خبرگزاری‌ها و جراید به این موضوع بپردازند و همین امر توجه افراد بسیار زیادی را به فیلم شهر موشها 2 جلب کرد.

 

• با اتمام اکران فیلم، بازاریابی آن تمام نشد.  در همه جای دنیا رسم است که پس از اتمام اکران فیلم‌های سینمایی به‌ویژه فیلمهایی که عروسکی و انیمیشن هستند و مخاطب کودک و نوجوان دارند، بازاریابی برای آنها وارد مرحله‌ی جدیدی می‌شود. برای نمونه شرکت والت دیزنی پس از به پایان رسیدن اکران انیمیشن منجمد (Frozen) شروع به فروختن عروسک‌های شخصیت‌های این فیلم کرد و فروش این عروسکها رقم بسیار بالایی را نصیب این شرکت کرد. سازندگان شهر موشها 2 نیز در اقدام مشابهی، همزمان و پس از اتمام اکران فیلم، عروسک‌های شهر موشها را ساختند و به بازار عرضه کردند. علاوه براین برای پخش فیلم در شبکه‌ی نمایش خانگی نیز تمهیداتی اندیشیده شد. همچنین نوشت‌افزار و لوازم‌التحریر مربوط به فیلم نیز طراحی و روانه‌ی بازار شدند. با چنین اقداماتی تیم سازنده‌ی شهر موشها توانستند علاوه بر فروش فیلم در سینماها، مبلغ قابل توجه دیگری را نیز به دست آورند.

 

فیلم سینمایی شهر موشها 2 یک تجربه‌ی موفق فیلم‌سازی در سینمای ایران است. این فیلم علاوه بر کیفیت تولید و پخش و مخاطب‌شناسی به لحاظ بازاریابی و تبلیغات نیز فصل جدیدی را در سینمای ایران به‌ویژه سینمای کودک گشود.

 

سبز باشید