بعضی اشتباهات در رزومه‌نویسی به قدری بدیهی‌اند که نیازی به توضیح و تفسیر آنچنانی ندارند. این‌ها، همان خطاهایی هستند که همگی می‌دانیم باید از آن اجتناب کنیم، اما گاهی اوقات ممکن است سهوا این اشتباهات در رزومه‌نویسی را نادیده بگیریم.  خطاهای املائی و مربوط به دستور زبان، استفاده از زبان محاوره در تنظیم رزومه و فراموشی درج اطلاعات تماس از جمله اشتباهات سهوی هستند که موجب میشود کارفرما رزومه شما را همان ابتدای کار روانه سطل زباله کند.

اما یکی دیگر از بزرگ‌ترین خطاهای ما (بویژه ایرانیان) در تنظیم رزومه و شناسنامه کاری، زیاده‌گویی‌ است بگونه‌ای که رزومه‌های‌ ما عموما مملو از جزییات بی‌ارتباط با اصل بحث است. با این وجود بهتر است به توصیه قدیمی‌ها، از تعارف کم کنیم و بر مبلغ بیفزاییم. امروزه گفته می‌شود که حتی اگر می‌خواهید برای پست ریاست جمهوری نیز تقاضا دهید، رزومه شما نباید از یک صفحه تجاوز کند. 

ما در بازارشناسان به تجربه دریافته‌ایم که بنگاههای اقتصادی و مدیران مسئول استخدام در این شرکتها، هر یک انتظارات متفاوتی از رزومه‌های دریافتی دارند. با توجه به این موضوع، در ادامه 6 مورد از اشتباهات رایج در رزومه‌نویسی را بررسی می‌کنیم:

1)بی‌تناسب‌بودن رزومه با شغل و سازمان:

در هنگام نوشتن رزومه، به این فکر نکنید که سازمان چه کاری می‌تواند برای شما انجام دهد؛ بلکه سوالتان این باشد شما چه کاری می‌توانید برای آن سازمان انجام دهید. تناسب سازمان با ویژگیهای شما، از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما در عین حال باید در رزومه خود نشان دهید که قرار است در آن سازمان چطور کار کنید و آن را به تعالی برسانید.  

نکته این است، که بجای تشریح جزءبه جزء و کورکورانه دستاوردهای برجسته خود در طول سالهای گذشته، تنها به بیان تجارب مرتبط‌تان به ردیف شغلی و سازمان مربوطه اکتفا کنید.

قبل از هر چیز، باید بتوانید خودتان را به سازمان بفروشید و به طور مستقیم با مخاطب‌تان صحبت کنید. پس از این می‌توانید در طول فرآیند مصاحبه تصمیم بگیرید که آیا آن سازمان نیز می‌تواند به حد مورد انتظارتان، خود را به شما بفروشد و پیشنهاد دندان‌گیری برایتان داشته باشد یا خیر؟

2)پنهان کاری:

میزان زمانی که کارفرمایان یا مدیران مسئول استخدام صرف ورانداز کردن رزومه شما می‌کنند، بستگی به قدرت شما در رزومه‌نویسی دارد. بعضی می‌گویند که این زمان به زحمت به 6 ثانیه می‌رسد. به این معنا که شما تنها 6 ثانیه وقت دارید که قاپ کارفرما را بدزدید. بنابراین اهمیت دارد که اطلاعات مهم درباره خودمان را در دسترس‌تر و چشم گیرتر قرار دهیم. جای گنج در گنجینه نیست؛ وجوه تمایزتان را به رخ استخدام کننده‌ها بکشید.

3) از خود متشکر بودن:

تلاش کنید، تواناییها و توفیقات خود را با واقعیتها و دستاوردهای عملی اثبات کنید. به یاد داشته باشید که مشاوران و کارفرمایان، گرگ باران‌دیده‌اند و در عمر کاری خود هزاران رزومه را بررسی کرده‌اند. بنابراین آنها می‌توانند بی‌درنگ هرگونه اغراق و گزافه گویی یا خودستایی در رزومه‌ها را مثل آب خوردن دریابند. کارجویانی هم که خودشان را با عبارات سوم شخص خطاب می‌کنند؛ مثل چنین جملاتی: "علی یک شخص بی‌نهایت خلاق است"، چندان به مذاق کارفرمایان خوش نمی‌آیند.

همچنین گاهی رزومه‌‌مان را با چند جمله مختصر درباره خودمان شروع می‌کنیم، اما عموما بخش درباره من در رزومه بیش از حد خودمتشکرانه است. مدیران جذب و استخدام پس از بررسی تعداد زیادی پروفایل در لینکداین ، و بیشمار رزومه و همچنین انجام تعداد بسیاری مصاحبه  شغلی، در برابر کلمات و عباراتی مثل "با اشتیاق" و "باانگیزه" بی‌تفاوت و بلکه مقاوم شده اند. این کلمات بسیار مبهم و کلیشه‌ای هستند و نمی‌توانند روی کارفرما اثرگذار باشند. سعی کنید با کلمات منحصربه‌فرد و متفاوت، چند جمله ای درباره خودتان بنویسید.

به‌جای آوردن واژه‌های به ظاهر مثبت و دهان پرکن در رزومه، سعی کنید تواناییها و موفقیتهایتان را به کمک دستاوردها و تجربه‌های واقعی اثبات کنید. بعنوان نمونه، به جای گفتن" من یک متخصص باانگیزه،  بلند پرواز و حرفه ای فروش هستم که هم به عنوان عضوی از تیم و هم با تکیه بر خودم بخوبی از پس کارم برمی‌آیم"، سعی کنید بگویید"بلندپروازیهای پیگیرانه وتسلیم ناپذیر من برای تبدیل شدن به یک کارشناس فروش سطح بالا موجب شد تا دوره های آموزشی (دوره‌هایی که گذرانده است نام میبرد) بخصوصی را به منظور تقویت مهارتهایم بگذرانم. من این مهارت‌های جدید را چه در تیم و چه در امورات شخصی‌ام بکار بسته و  در سال X از xبه فروشxدست یافتم." 

استفاده از زبان فنی و پیچیده، نیز بعید است که بتواند روی کارفرما اثرگذار باشد. از اصطلاحات پیچیده تنها با هدف تشریح سوابقتان استفاده کنید و صرفا برای خوب جلوه کردن رزومه، شناسنامه کاریتان را با کلمات قلنبه سلنبه پر نکنید.

4)بجای رزومه، زندگی‌نامه شخصی( بیوگرافی) بنویسید:

ما طرفدار رزومه های کوتاه، مختصر و مفید هستیم. رزومه هایی که متناسب با انتظارات هر کارفرما تنظیم شده و بی‌مقدمه سر اصل مطلب می‌روند. از نوشتن رزومه های حجیم و پرصفحه خودداری کنید.

رعایت این نکته برای همه کارجویان، فارغ از سطح ارشدیت و سوابق‌شان اهمیت دارد. 

5) وقتی که کلاغ را جای قناری جا می‌زنید: 

سریع ترین میانبری که میتوانیم خود را نزد مدیران استخدام و مشاوران به عنصری نامطلوب تبدیل کنیم، این است که حقایق را با آب و تاب بیان کنیم یا این که آشکارا در سوابق استخدامی خود و یا دستاورد های شخصی‌مان، غلو کرده و مشتی دروغ ببافیم. از جمله اقدامات نادرستی که جنبه جعل در بیان توانمندیها دارد میتوان به این موارد اشاره کرد: دروغگویی در مورد سمت و مراتب شغلی، تمام کردن کار دیگران به نفع خود، اغراق در بیان سوابق کاری و مدعی شایستگی‌هایی بودن که هرگز بویی از آن نبرده‌اید.

اگر در گذشته شما موضوعاتی وجود دارد که تمایل ندارید پیرامون آن چیزی بگویید، مواردی مثل اخراج شدن از یک شرکت، کاملا این حق برایتان محفوظ است که چنین پیشامدهایی را از رزومه خود حذف کنید. اما چنانچه در این موارد از شما سوالی شد، همیشه بهترین راه این است که صریح و صادق باشید.

6) گنجاندن جزییات کامل اطلاعات تماس معرفان: 

احتمالا  مورد آخر چندان میان کارجویان ایرانی متداول نیست. هرچند که این بخش می‌تواند رزومه شما را بیشتر در معرض دید قرار داده و به آن وجهه حرفه‌ای‌تری ببخشد. اما بهتر است از بیان جزییات کامل مرتبط با اطلاعات تماس معرفین خود اجتناب کنید و این کار را موکلول به مراحل بعدی کنید.

 

البته نقص‌هایی نیز وجود دارد که نمی‌توانید آن‌ها را اصلاح کنید:

رزومه در حکم ویترینی برای نمایش توانمندیهای شما است. لذا موارد بسیاری وجود دارد که نمی‌توان در رزومه گنجاند. بطور مثال بیان مهارت‌های نرم در یک رزومه بسیار دشوار خواهد بود. همچنین مادامی‌که مصاحبه‌ی حضوری صورت نگیرد، کارفرما نمی‌تواند ایده روشنی در این خصوص که آیا کارجو دارای شخصیت متناسب و مورد نظر هست یا خیر بدست آورد. همان طور که الیستر کاکس می گوید:"فطرت انسانی شما در فرایند استخدام، هرگز به اندازه امروز اهمیت نداشته است. زیرا بیشترین شکست های استخدامی در نتیجه ناسازگاری فرهنگی هستند. این مورد موجب می‌شود که اهمیت فرایند مصاحبه بیشتر شود."

بنابراین هرچند که نمیتوان به استناد یک تکه کاغذ پی به ابعاد شخصیتی افراد برد، اما یک رزومه قوی میتواند بلیت ورود شما به جلسه مصاحبه حضوری باشد؛ جلسه‌ای که در طی آن می‌توانید توانمندیهای خود را ابراز کرده و به کارفرما نشان دهید واقعا چه چیزی در چنته دارید.

حالا وقتش رسیده که رزومه‌تان را باز کنید، آن را مرور کرده و برای کارفرما ارسال کنید:

پس از آنکه نکات بالا را در رزومه خود لحاظ کردید، و از فرد قابل اعتماد و کاربلدی خواستید که او نیز دوباره رزومه شما و اشکالات آن را وارسی کند، آن وقت زمانش رسیده که رزومه خود را برای کارفرمایان ارسال کنید. اما قبل از هر کاری این هشدار را جدی بگیرید: مطمئن شوید که فایل رزومه خود در قالب استاندارد pdf ذخیره کنید. ما به تجربه دریافته‌ایم که ممکن است کاجو رزومه‌ای با دیگر فرمتها ارسال کند و بخت بررسی شدن را از دست بدهد، چرا که فایل ارسالی او باز نمیشود. 

کتابهای پرشماری در مورد اینکه چگونه رزومه بنویسیم؟ در بازار موجود است، هرچند که رزومه‌نویسی آن قدرها هم پیچیده نیست. کافی است رزومه خود را مختصر و مفید، چشمگیر و مرتبط با موقعیت شغلی درآوریم، اینگونه دیر یا زود شغلی را که همیشه در رویایش بودیم بدست خواهیم آورد.

تهیه شده در تحریریه بازارشناسان مگ (مرتضی امیرعباسی- سارا تاج الدین(