خداحافظ آقای اسپاک
پیشتازان فضا (star trek) یکی از شناخته شدهترین مجموعههای علمی-تخیلی در سینماي جهان است که فصل نخست آن بین سالهای 1966 و 1969 ساخته شد. پیشتازان فضا امروزه یکی از اسطورهها و نمادهاي ژانر علمی-تخیلی است که بعد از اکران نخستین فصل آن؛ چندین سریال دیگر، کتاب، بازی کامپیوتری و فیلم سینمایی نیز بر اساس آن ساخته شد.
ماجراهای پیشتازان فضا در آینده، یعنی قرن بیست و چهارم میلادی رخ میدهد. زمانی که زمین دارای حکومتی واحد است و زمینیان با ساخت سفینهای به نام انترپرایز که با سرعتی مافوق نور حرکت میکند توانستهاند دنیاهای ناشناخته را کشف و با فرازمینیها و تمدنهای فضایی ارتباط برقرار کنند.
افسر اول سفینه انترپرایز، که مسئولیت تحقیقات علمی را عهده دار است به آقای اسپاک معروف است. او یکی از اهالی سیارهی ولکان است که ظاهری شبیه به انسانها دارند، اما از قرار معلوم قلبشان در سمت راست بدنشان قرار دارد و گوشهایی کشیده دارند. اما تفاوت اصلی آقای اسپاك و دیگر اهالی ولكان با مردم زمین در نوع احساسات آنها است. ولكانها موجوداتی کاملاً منطقی هستند که هرگز تحت تأثیر احساسات و عواطف قرار نمیگیرند و کلیه اعمال و رفتارشان در نتیجهی برآوردهای منطقی آنها از شرایط است. آقای اسپاک نیز نمیتواند واکنشهای احساسی اطرافیان خود را درک کند، مسألهای که موجب بوجود آمدن ماجراهای کمابیش طنز آلود میشود.
بازيگر آقاي اسپاك درگذشت
ساعاتي پیش مطلع شدم که بازیگر نقش آقای اسپاک یعنی لئونادرو نیموی بدرود حیات گفته است. نیموی با مهارتي مثالزدنی توانسته بود رابطهای توأم با عشق و نفرت با شخصیت منطقی اسپاک که موجودی دورگه بود پدید آورد.
به بیان الیوت پالهام، مدیر عامل بنیاد فضا و کیهان، او سرمشقي مثبت بود که توانست الهام بخش تعداد بیشماری از مخاطبان برای كسب دانش بیشتر در خصوص کیهان باشد. هر چند نیموی در طول 83 سال زندگی خود نقشهای زیادی بازی کرد، چندین کتاب نوشت، فیلمهای زیادی کارگردانی کرد، و اشعار زیبایی سرود، اما نام او تا همیشه به شخصیت اسپاک گره خورد.
هر مدیرعاملی در زندگي حرفهاي خود به یک اسپاک نیاز دارد. دلیل جاودانهشدن شخصیت اسپاک در مدت حدود نیم قرن نیز به همین امر بر میگردد:
1. هر مدیر عامل به یک رفیق شفیق نیاز دارد.
مدیریت کار شاق و پر زحمتی است که میتواند استرسها و تنشهای بسیاری به دنبال داشته باشد. اسپاک شخصیتی دوست داشتنی و دانا در سفینهی انترپرایز بود. شخصیتی که از پرسنل کلیدی به شمار میآمد و البته در جایگاه یک دوست متفاوت ، توانایی همراهی مستمر با کاپیتان سفینه را داشت.
2. هر مدیر عامل به یک صدای منطقی نیاز دارد.
مدیران عامل عمدتاً افرادی با چشماندازهای بزرگ هستند. آنها شور و شوق زیادی به ساختن دنیایی بهتر دارند. اما تحقق این رویاها نیازمند وجود افرادی است که با چاشنی منطق، توازنی معقول میان آرمانها و حقایق بوجود آورند. اسپاک به عنوان موجودی کاملاً منطقگرا نقشی حياتي در برنامه ریزیهای سفینه و اتخاذ درست تصمیمهای درست داشت.
3. هر مدیر عاملی به یک صدای تشویق نیاز دارد.
اسپاک با چهره ظاهری متفاوت و جملات منحصر به فرد خود به شخصیتی خاطرهانگیز تبدیل شد. افرادی که با آقای اسپاک آشنایی دارند، جمله معروف او را به یاد میآورند: "طولانی زندگی کن و کامروا باش". اسپاک یکی از شخصیتهای اصلی است که با تفکر مثبت، اعضای سفینه را به پیشرفت فرا میخواند. هیچ کس از معجزه استفاده از تشویق بجا در پیشرفت و انگیزه بخشی بی خبر نیست. اساساً طبیعت انسانها بگونهای است که وقتی در انجام امور مورد تشویق بجا قرار گیرند، معمولاً در صدد برمیَآیند تا آن امور را بهتر انجام دهند. فراموش نکنیم همانگونه که مدیران متولي تشویق و پشتیبانی در سازمان هستند، خود نیز به ترغیب وانگیزه گرفتن نیازمندند.
4. هر مدیرعامل به یک عامل چالشي باهوش نیاز دارد.
رابطه دوستانه و چالش برانگیز میان اسپاک و کاپیتان کرک از جذابیتهای مجموعه استارترک است. چراکه اسپاک شخصيتي منطقی و فاقد هرگونه احساس دارد و در مقابل کاپیتان کرک مردی خونگرم و کمی بیاعصاب است. اما وجود این تضاد شخصیتی بر غنای رابطهی آنها میافزاید. کاپیتان برای اجرای خواستههای خود به همراهی اسپاک نیاز دارد. یک مدیر عامل نمیتواند در انزوا و بدون همراهی دیگران خواستههاي خود را محقق سازد. افراد تجربیات متفاوتی را با خود به همراه میآورند و شرکتهایی که بتوانند بیشترین میزان تجربیات خلاقانه را به خدمت بگیرند، در رویکرد کار و کسب خود موفق تر خواهند بود. به قول بیل گیتس مدیران هوشمند افراد با هوشتر از خود را استخدام میکنند. وقتی که باهوشتر از خود را به کار میگیریم، ثابت میکنیم که از آنان باهوشتریم.
سبز باشید.