غذا، بخشی حیاتی از زندگی بشر است. به گونه‌ای که حتی می‌توان آن را قسمتی از زندگی اجتماعی، فعالیت و زندگی خانوادگی، راهی برای برطرف‌کردن گرسنگی و افزایش ایمنی بدن در مقابل مخاطرات و نیز شیوه‌ای برای تسکین تنش‌های روزمره دانست. بنابراین بدیهی است که غذا ماده‌ای حیاتی است و بدون آن موجودات زنده قادر به زیستن و ادامه حیات نخواهند بود. پس می‌توان غذا را پشتوانه زندگی و ماده اولیه رشد و نمو جسم در نظر گرفت. از دیگر سو، گیاهان به عنوان کارخانه غذایی طبیعت، یکی از پرارزش‌ترین و خالص‌ترین نوع مواد‌غذایی هستند که تقریباً تمام موجودات روی زمین از آن تغذیه می‌کنند، چرا که گیاه سرشار از مواد مغذی مختلف مورد نیاز برای سلامتی مثل اسیدهای آمینه، فیبر، اسیدهای چرب و انواع پروتئین‌ها است که از جانب خالق طبیعت در اختیار ساکنین هستی قرار گرفته است. به‌علاوه اجزای بدن برخی جانداران نیز منبعی غنی برای تغذیه هستند. در این میان، گزارشات بانک جهانی نشان می‌دهد که دنیا با پدیده‌ی سونامی گرسنگی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و افزایش لجام گسیخته مصرف مواد‌غذایی در پی کاهش منابع تولید آن و نیز سیاستهای کشورهای توسعه‌یافته در محدودیت تجارت مواد غذایی، موجب شده تا جمعیت فقیر جهان رشدی فزاینده را تجربه کنند. از دیگر‌سو انفجار جمعیتی و تغییرهای جدی در شاخص‌های اقلیمی و گرمایش کره‌زمین و آثار مخرب این تغییرات بر تولیدات کشاورزی به فقر‌غذایی بیش از پیش دامن زده است، با این همه بهره‌گیری از علومی چون بازاریابی و  اقتصاد می‌تواند راهکاری برای مدیریت منابع محدود غذایی باشد، زیرا‌که دگرگونیهای فراوان و گسترش رقابت در بازارهای مختلف، پدیده‌ی تغییر را به کلمه‌ای آشنا و فراگیر تبدیل کرده که این تغییرات باید به کمک ابزارهایی از جمله بازاریابی مدیریت شوند.
تحولات البته همواره توأم با فرصت‌ها و تهدیدات هستند که به شرط مدیریت صحیح و بهره‌گیری از علم بازاریابی می‌توان بدون تسلیم در برابر امواج متلاطم، حضوری آگاهانه در بازار داشت.
افزون بر این مطالعه پیرامون روندهای آن در صنایع مختلف می‌تواند دست یاری‌گر بازاریابی در مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی دقیق باشد.
محققان شاخص‌های مختلفی را برای توفیق صنایع‌غذایی بر‌می‌شمارند از جمله افزایش درجه رقابت‌پذیری، استقرار نظام بازاریابی و مدیریت نوین، توجه به بهداشت و سلامت مواد‌غذایی، کاهش هزینه‌های تولید و تولید با بهره‌گیری از کشت و صنعت‌ها، مدیریت تنوع، ایجاد تقاضاهای جدید در تمایلات مشتریان، توجه به ترجیحات و نیازهای نوظهور مشتریان، رصد بازارهای فراملی و بین‌المللی با هدف ورود تکنولوژی‌ها و دانش جدید در تولید، ترویج رژیم‌های غذایی سلامت و ارگانیک، توجه به بسته‌بندی مناسب، توجه به رصد تحرکات رقبا، همکاری‌های چند‌جانبه صنایع‌غذایی برای ورود به بازارهای خارجی، مدیریت صحیح بر برند، شناخت فرهنگ و ذائقه و طعم‌های موردعلاقه ملل مختلف در راستای پاسخگویی به انواع نیازهای غذایی مردم کشورهای مختلف و بهره‌گیری از ابزار دیپلماسی سازمانی، تنوع‌بخشی به مواد‌غذایی، به دلیل بالا بودن تقاضا و وجود ذائقه‌های گوناگون (برای مثال در انگلستان تنها از سیب‌زمینی 700 فرآورده غذایی گرفته می‌شود و در ژاپن از آبزیان 1000 نوع مواد‌غذایی تولید می‌شود)...
تولید‌کنندگان و بازاریابان مواد‌غذایی به علاوه باید وضعیت آینده‌ی این صنعت و الگوهای آتی غذایی مشتریان را از امروز مورد توجه قرار دهند. بر طبق گزارش جدید سازمان خواروبار جهانی یا همان فائو، رژیم غذایی دنیا در 15 سال آینده تا حدود 80درصد مشابه رژیم غذایی فعلی مردم امریکا خواهد بود. به این معنا که متوسط مصرف کالری اوج خواهد گرفت و استفاده از فرآورده‌های حیوانی نظیر گوشت و لبنیات افزایش قابل ملاحظه‌ای خواهد یافت. افزون بر این، گفته می‌شود که سفره‌های جهان با گذشت زمان به هم شبیه‌تر خواهد شد و عواملی مثل جهانی‌سازی و دیجیتالیسم و متعاقب آن اهمیت یافتن سرعت مصرف مواد‌غذایی موجب می‌شود تا مردم روی به سهولت در پخت‌وپز بیاورند و مصرف مواد‌غذایی آماده، افزایش یابد. به علاوه آمار نشان می‌دهد که متوسط مصرف سرانه غذا در نیم‌قرن‌ گذشته بالغ بر 20درصد رشد داشته است و طبق پیش‌بینی‌ها، این رشد کماکان ادامه خواهد داشت. اهمیت آینده‌ی مواد‌غذایی تا بدانجا است که برخی کارگردانان سینما و نیز آینده‌پژوهان نیز به آن پرداخته‌اند. دبورا گارسیا در سال 2004  با ساخت مستندی به نام "آینده‌ی غذا" به بررسی تولید و عرضه محصولات کشاورزی دست‌کاری شده‌ی ژنتیک می‌پردازد و وضعیت این قبیل صنایع‌غذایی را مورد کنکاش قرار می‌دهد. نشریه فارین پالیسی در مقاله‌ای هشدار‌آمیز با عنوان جغرافیای سیاسی غذا؛ قرن آینده را با تعابیری نظیر جنگ‌های غذایی وجنگ بر سر منابع آب توصیف می‌کند. نویسنده این مقاله با اشاره به سقوط بازارهای غرب در دوران رکود شدید اقتصادی و پرش قیمتی شدید بویژه در بخش موادغذایی، درگرفتن آشوبهای خیابانی نظیر آنچه در هائیتی و بنگلادش رخ‌داد را به دلیل بحران کمبود مواد‌غذایی می‌داند. آینده‌ی موادغذایی مبحث مهمی است تا آنجا که فردی مثل بیل‌گیتس هم در خصوص آن اظهار نظر کرده است. بیل‌گیتس در نقل‌قولی ضمن اشاره به دو‌برابر شدن مصرف گوشت اشاره می‌کند که میزان مصرف گوشت تا سال2050 بالغ بر دو برابر شود. لذا با وجود منابع این‌چنین محدود به نظر نمی‌رسد که بتوان برای 9 میلیارد انسان گوشت تهیه کرد و راهکار مطلوب در تولید فرآورده‌های گیاهی و محصولات شبه‌گوشت است. شبه‌گوشت‌ها طعمی مشابه فرآورده‌های حیوانی دارند؛ امروزه شرکتهایی نظیر بیاندمیت و همپتون کریک، با استفاده از فناوری‌های مبتنی بر گرما و فشار، گیاهان را تبدیل به غذاهایی می‌کنند که طعمی نزدیک به گوشت دارند. این قبیل برندها با درک اهمیت پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی مشغول‌ ترسیم سفره‌های آینده‌ی بشر هستند.

غذاهای آینده‌ چگونه خواهند بود
رزگرونت، شیمینگ‌کای و سارا کلاین در کتاب "آینده‌ی آب‌ و غذای جهان تا سال 2025 "بیان می‌کنند که اهمیت مواد‌غذایی در قرن حاضر و آتی در گرو امنیت منابع آبی خواهد بود. به علاوه نیاز به تولیدات کشاورزی رشدی فزاینده خواهد یافت، حال‌‌آنکه دسترسی به منابع آبی رفته‌رفته دشوارتر خواهد شد و کشاورزان رقابت شدیدی را بر سر کسب منابع آبی جدید با مصرف‌کنندگان خانگی و صنعتی خواهند داشت. به‌علاوه برخی محققین با نگاهی بدبینانه در حال آزمایش غذاهایی هستند که به اغذیه عصر اکتشافات فضایی معروفند. این قبیل غذاها که بارها نمونه‌هایی از آن را در فیلم‌های علمی تخیلی دیده‌ایم، نوعی نوشیدنی غلیظ و مغذی بوده که به قول سازندگان آن، انقلابی در عرضه صنعت تولید غذا و ضیافتی در جهت تغییر عادات غذایی انسان‌های آینده هستند. گفته می‌شود که آزمایشگاه ملی سلامت امریکا، نخستین نهاد رسمی بوده که در سال 1965 طی آزمایش روی زندانیان می‌خواستند مطمئن شوند که آیا فضانوردان با رژیم مایعات و غذاهای مایع، امکان ادامه حیات دارند یا خیر. گفته می‌شود که زندانیان پس از این آزمایش، سالم‌تر و شاداب‌تر از گذشته بودند.
دانشمندان و آینده‌پژوهان نیز تأکید دارند که ظرف سالهای آینده غذاهای جدیدی وارد منوی غذایی انسانها خواهند شد.
صنعت غذا درآینده
طبق برآوردهای صورت‌گرفته، نیاز به مواد‌غذایی سال 2050 بالغ بر سه میلیارد تن خواهد بود که تأمین این حجم از مواد‌غذایی با در نظر گرفتن شرایط کره‌زمین به شیوه‌های فعلی امکان‌پذیر به نظر می‌رسد. به علاوه براساس پیش‌بینی‌‌ها، بیش از 80‌در‌صد از جمعیت ساکن در زمین، شهرنشین خواهند بود. بنابراین آینده‌پژوهان تصور می‌کنند که شهروندان آینده باید بتوانند مواد‌غذایی موردنیاز خود را از منابع درونی و محلی تأمین کنند. لذا کشاورزان آینده به الگوهای جدیدی برای کشت نیاز خواهند داشت که کشاورزی عمودی یکی از آنها است. مزارع عمودی گلخانه‌هایی بسیار پیشرفته هستند که جایگزین زمین‌های کشاورزی می‌شوند. به‌گونه‌ای یک مزرعه 3طبقه قادر است تا غذای بیش از 50 هزار نفر را تأمین کند. این قبیل مزارع چندان وابسته به خاک نیستند و پرورش نباتات در آن به طریقی است که از شیوع بیماری جلوگیری شود. مزارع عمودی، طرحی هوشمندانه برای مقابله با کمبود مواد‌غذایی و انرژی در آینده هستند . این سازه‌ها به اشکال مختلف از جمله هرمی و به شکل برج ساخته می‌شوند و قادرند تا هدر‌رفت آبها را به آب سالم و کربن ناشی از رشدونمو گیاهان را به روشنایی تبدیل کنند.
افزون‌بر‌این براساس نظریات مختلف، عادات غذایی نیز در آینده دستخوش تحولات جدی خواهد شد و این مهم باید در دستور‌کار تولید‌کنندگان و توزیع‌کنندگان مواد‌غذایی قرار گیرد. بنابراین با پیشرفت فناوری، نوع و خواص غذاها شاهد تغییراتی جدی خواهد شد.
اهمیت مصرف فرآورده‌های ارگانیگ و رژیم‌های گیاهخواری و گسترش ترجیحات مصرف‌کنندگان نسبت به مصرف این قبیل اقلام، نشانه‌ای بزرگ برای تولید‌کنندگان مواد‌غذایی است.
برای مثال امروزه عده بسیاری از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند تا به جای مصرف گوشت از غذاهای گیاهی استفاده کنند و این روند سیری صعودی دارد، این در حالی است که در گوشت، موادی موجود است که وجود آن برای ادامه حیات بشر حیاتی است. به همین دلیل محققین در‌حال تولید گوشت‌هایی برای سبزی‌خواران هستند که خواص کاملاً مشابه با گوشت و طعمی مشابه آن دارند. از دیگر سو رشد مصرف گوشت همزمان با افزایش رفاه جوامع، محققان علوم آزمایشگاهی را بر آن داشته تا با هدف جبران کمبود منابع گوشت در آینده نزدیک به تولید گوشت‌های آزمایشگاهی بپردازند که خواص و طعم گوشت را دارد.
تولید نانو‌غذاها از دیگر پیشرفت‌های صنعت خوراک در آینده ‌است. نانو‌غذاها کاملاً فناوری‌بنیان هستند و با توجه به کاهش زمان در دسترس مصرف‌کنندگان آینده تولید خواهند شد. این غذاها بسیار کوچک بوده و به سرعت افراد را سیر می‌کنند. به‌علاوه آنکه خاصیت درمانی داشته و می‌توانند به مقابله با بیماری‌ها بپردازند. غذاهای ژنتیکی هم از مدتها پیش وارد بازارهای مصرفی شده‌اند، ولی‌ با توجه به انتقادات جدی به آنها، با اقبال  چندانی مواجه نشدند. حال آنکه در آینده سبزیجات و میوه‌جاتی تولید می‌شوند که حکم پیشگیری‌کننده انواع از بیماری‌ها و به نوعی به منزله دارو را خواهند بود و به سختی بتوان دست رد به سینه‌ آنها زد.
فناوری چاپ غذا دیگر پروژه بلند‌پروازانه دانشمندان آینده‌گرا است. محققین سعی دارند تا چاپگرهایی را تولید کنند که جوهر آنها، شامل مواد‌غذایی منجمد و انواع ریزمغذیها باشد. فناوری چاپ سه‌بعدی هم‌اینک به مرحله‌ای از بلوغ و پختگی دست‌یافته که متخصصان می‌توانند به کمک آن به تولید اندام‌های مصنوعی بدن انسان و حتی اسلحه اقدام کنند و این فناوری همچنان با رشدی باورنکردنی آینده را پیش چشمان ما ترسیم می‌کند. غذاهای دیجیتال شاید در حد وهم و خیال به نظر رسند، اما پیشرفت چشمگیر فناوری هر روز تخیلات را گامی به سوی واقعیت نزدیک‌تر می‌کنند.
به علاوه ترجیحات مصرف‌کنندگان آینده صنعت غذا را دچار تحول خواهد کرد. بنابر نظر محققان دانشگاه فلوریدا، امروزه بیش از نیمی از تولیدات کشاورزی توسط بانوان خریداری می‌شود، حال‌آنکه غالب تولید‌کنندگان این محصولات مرد هستند. بنابراین فاصله زیادی میان سلیقه بازار و اقلام تولید وجود دارد که محققان در تلاشند با بهبود عطر، طعم و ظاهر محصولات کشاورزی پاسخگوی سلائق متعدد مصرف‌کنندگان باشند. تولید میوه‌جات مکعبی و یا با اشکال متفاوت و رنگ‌های عجیب‌و‌غریب از قبیل هویج‌های بنفش، موز قرمز، ... شاهدی بر این مدعا است .
از دیگر سو اهمیت بسته‌بندی شایسته این قبیل محصولات روندی فزاینده خواهد داشت و مصرف‌کنندگان حساسیت بالایی به رعایت نکات زیست‌محیطی در فرآیند بسته‌بندی و تولید مواد‌غذایی خواهند داشت. به  همین دلیل امروزه بسته‌بندی مواد‌غذایی و بویژه تولیدات کشاورزی به کمک موادی از جنس گیاهی و بازیافتی در حال رونق گرفتن است.
پیش‌بینی شما از آینده  صنایع‌غذایی و شیوه‌های بازاریابی برای این قبیل تولیدات چیست؟

سبز باشید.