رکود بزرگ و درسهایی بزرگ از آن
درست یک دهه پیش از آغاز جنگ خانمانسوز دوم، رکودی گسترده بر اقتصاد جهانی سیطره یافت. عمیقترین، طولانیترین و گستردهترین بحران اقتصادی قرن بیستم که به نام رکود بزرگ شناخته میشود. اصطلاحی که نشان میدهد، اقتصاد جهان تا چه اندازه میتواند به ورطهی سقوط بیفتد. بورس آمریکا در این سالها و در سهشنبهی سیاه، سقوط کرد و دیری نپایید که رکود به سرعت به اقتصاد سایر کشورها نیز سرایت یافت. بیکاری 25درصدی، قوانین منع ورود به دیگر ایالتها با هدف کنترل جمعیت غیرشاغلی که به امید یافتن شغل به دیگر شهرها و ایالات آمریکا سفر میکردند، کاهش تقاضا و به دنبال آن کاهش مصرف و نزول تولید ملی و سقوط بورس تنها گوشهای از عواقب رکود بزرگ بودند. هرچند که امریکا تا آن سال بیش از 47 رکود را تجربه کرده بود، اما هیچ یک قابل قیاس با رکود بزرگ نبودند. سالها بعد و در آستانهی سال 2008 میلادی رکود بزرگ دیگری پایههای اقتصادی جهانی را لرزان کرد. این رکود بقای بسیاری از کسبوکارها، بویژه بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط (SME's) را با خطر مواجه ساخت. در نتیجه، منطقی به نظر میرسید که این شرکتها از میزان هزینههای خود در بخشهای مختلف بویژه بازاریابی بکاهند، چراکه باید جریان نقدینگی خود را حفظ میکردند. اما نگاهی به گذشته و بررسی عملکرد شرکتهای موفق در زمان بحران نشان میدهد که این شرکتها روندی متفاوت را طی کردند و برخلاف رقبای خود، مسیر خلاف جهت آب را برای شنا برگزیدند. آنها به جای رویکرد تدافعی، ترجیح دادند که با اتکا به روشهای تهاجمیتر، سهم بیشتری از بازار بدست آورده و با کسب مشتریان جدید، به درآمدهای تازه دست یابند. بحران سالهای گذشته اقتصاد، بسياري از اقتصاددانان را به بازخواني بحرانهاي گذشته تشويق كرد، با اين انديشه كه تاريخ عمدتا تكرار ميشود و احتمالا همان مشكلاتي امروز دامنگير اقتصاد است كه سالها پيش بوده است. ميگويند اگر كسي گذشته را خوب به خاطر نياورد، ناچار دوباره بايد به آن تن دهد.
لذا نمونهی موفق شرکتهای سربلند از بحران، و عملکرد آنها در بزنگاه رکود در ادامه مورد بررسی قرار میگیرد:
الف) 1929- دبلیو. کی گلوگ – شرکت کلوگ
•این شرکت در آستانهی ورشکستگی کامل قرار داشت، فروش ثابت بود و چشمانداز روشنی متصور نبود.
•کلوگ تصمیم گرفت تا بر خلاق رقبای خود، بودجه تبلیغاتیاش را ده برابر کند.
•نتیجه: فروش به میزان زیادی افزایش یافت و کلوگ به اولین و بزرگترین تولید کننده محصولات و غلات صبحانه تبدیل شد.
ب) 1929- ریچارد دوپری – پراکتر اندگمبل
•رقبای P&G در طول دههی 1930 میلادی اقدام به کاهش مخارج تبلیغاتی خود کردند.
•P&G برخلاف رقبای خود، به افزایش سرمایهگذاریهایش در بازایابی اقدام کرد.
•نتیجه: این شرکت تمام رقبای خود را پشت سر گذاشت و از فرصتهای ناشی از تهدیدات بحران، نهایت استفاده را برد.
ج) 1930 – جی ال کرفت – شرکت کرفت
•به گواهی کارشناسان، تنها بروز یک معجزه میتوانست کرفت را نجات دهد.
•کرفت محصول سس مایونز خود را با نام جدید "حرکت معجزه وار" روانه بازار کرد.
•این شرکت سرمایهگذاری های کلانی را در بازاریابی یورشی انجام داد و از لاک تدافعی خود خارج شد.
•نتیجه: انفجار فروش و افزایش بیسابقه آن
د) 1933 – هنری لوس – مجله فورچون
•این مجله در بحبوحهی رکود بزرگ اقتصادی آغاز به کار کرد. این مجله بیشتر برای انتشار رتبهبندی سالانهٔ کمپانیهای مختلف براساس درآمدشان معروف است.
•فورچون با اقبال بسیاری در دکهها مواجه شد.
•مجله با افزایش آگهیهای تبلیغاتی خود جان دوباره گرفت.
بررسی اقدامات شرکتهای موفق نشان میدهد که این شرکتها بر بحثهای نتیجهبخش تمرکز کردند. اولویتهای خود را میدانستند و با قدرت تهاجمی خود همواره آمادهی ضدحمله بودند. افزون بر این، بنگاههای اقتصادی سربلند از بحرانهای بزرگ توجه ویژهای به انجام اقدامات ذیل دارند:
به هر ترتیب بررسی تجربه شرکتهای موفق نشان می دهد که بازاریابی هنر یافتن ، پرورش دادن و سود بردن از فرصتها است که این فرصتیابی در گرو نگاه استراتژیک است. نگاه استراتژیک می تواند حتی تهدیدات را به فرصتهای بزرگ بدل کند.
در پایان تقاضا میکنم، کتاب چگونگی اداره کسب و کار در بحران اقتصادی به قلم اینجانب را مطالعه فرمایید. بخش اول کتاب ، به بررسی بحرانهای اقتصادی بزرگ می پردازد. مطالعه این بخش به شما بینش روشنی از ویژگیهای انواع بحرانهای مالی و اقتصادی می بخشد. در بخش دوم کتاب ، مجموعه ای از راهکارهایی ارائه می شوند تا شرکتها با بهره گیری از آنها بر همین اوضاع و احوال ناشی از رکود و بحران تاحدی مسلط شده و موفقیت بنگاه خود را رقم بزنند.
با بهره گیری از منبع زیر:
http://www.mainstreet.com/slideshow/coolest-products-released-during-recessions/page/3
سبز باشید