پیوند بازاریابی و منابع انسانی و تأثیر آن بر موفقیت سازمانی
همکاری بازاریابی و منابع انسانی، به عنوان دو حوزهی پویا و تأثیرگذار در موفقیت سازمانها، منافع زیادی برای کسبوکارها در پی دارد. ارتباط نزدیک و همکاری متقابل میان مدیران بازاریابی و مدیران منابع انسانی باعث افزایش بهرهوری و نوآوری به عنوان فرهنگی رایج در یک سازمان خواهد شد. با وجود منافع بسیار این همکاری، بسیاری از مدیران منابع انسانی و مدیران بازاریابی هنوز هم ترجیح میدهند. به صورت جداگانه فعالیت کنند و به نوعی از همکاری با یکدیگر گریزان هستند. این در حالی است که مشاغل حوزه بازاریابی و فروش، مشاغلی استراتژیک بوده و قادر به ایجاد ارزش برای مشتری و ثروت برای سازمان و یا تخریب هر دو هستند. پس نمیتوان در مورد آنها بیتفاوت بود.
اما امروزه فضای کسبوکار تغییر کرده است. نگاه جزیرهای اشتباه است و نمیتوان گفت: "من مسئول این بخش هستم و کاری به سایر بخشها ندارم". پروفسور لیندا گراتون، استاد مدیریت در دانشکدهی کسبوکار لندن، در مقالهای با عنوان "پنج تغییر که رهبران آینده باید با آن روبهرو شوند"، به بررسی تغییرات مهم فضای مدیریتی در آینده میپردازد.
به عقیدهی این استاد برجستهی مدیریت، یکی از این تغییرات مهم، نیاز به همکاری بیشتر میان مدیران بخشهای مختلف یک سازمان است. در این بین همکاری مدیران بازاریابی و منابع انسانی، به عنوان افرادی که مسئول دو بخش استراتژیک یک سازمان هستند، از اهمیت بالا و ویژهای برخوردار است. برای مثال یکی از حوزههایی که به صورت بالقوه میتواند این دو بخش را به یکدیگر نزدیک کند اما هنوز از توان آن به درستی استفاده نشده است، ایجاد برند کارفرما است. امروزه، دغدغهی اصلی مدیران عامل حضور افراد توانمند و مستعد در سازمان است و به همین دلیل توجه به برندسازی کارفرما به یک استراتژی حیاتی برای جذب استعدادها تبدیل شده است. آمار حاکی از آن است که کمتر از 20% درصد از سازمانها دارای استراتژی مدونی دربارهی برند کارفرما هستند و تنها در حدود 30% از شرکتها، تیمهایی متشکل از افراد بخشهای مختلف، مسئولیت مدیریت برند کارفرما را به عهده دارند. عدم توجه به این حوزه فرصت مغتنمی برای رهبران بازاریابی و منابع انسانی در یک سازمان است تا با همکاری با یکدیگر، از توان بالقوهی آن در مسیر نیل به اهداف متعالی سازمانی استفاده کنند.
بازاریابی و منابع انسانی چه چیزهایی میتوانند از یکدیگر بیاموزند؟
جای تعجب است که با وجود وجوه مشترک میان بازاریابی و منابع انسانی، همکاری بسیار کمی میان این دو بخش وجود دارد. یکی از مهمترین اشتراکات بازاریابی و منابع انسانی این است که تمرکز هر دوی آنها روی تأثیر گذاشتن روی افراد و انگیزه بخشیدن به آنها است و برای رسیدن به این هدف، هم بازاریابی و هم منابع انسانی به درک درستی از افراد و روانشناسی آنها نیاز دارند. اهداف مشترک این دو حوزه باعث میشوند که نیاز به یادگیری مهارتها و تواناییهای هر بخش به وسیلهی بخش دیگر بیش از پیش تقویت شود. مطمئناً این یادگیری در نهایت باعث سودآوری برای سازمان و ارتقای تصویر برند آن خواهد شد.
آنچه منابع انسانی میتواند از بازاریابی بیاموزد
1. بخشبندی استعدادها
بخشبندی نیروی کار، یکی از فعالیتهای مهم تخصص منابع انسانی است. با وجود اینکه مدیران منابع انسانی با کارمندان و متقاضیان بسیاری سر و کار دارند، اما متاسفانه به ندرت به بخشبندی این افراد میپردازند. منابع انسانی وظیفهی استخدام نیرو برای سمتها و پستهای گوناگون در بخشهای مختلف را به عهده دارد اما با وجود تنوع در میان پستهای سازمانی، همواره از یک روش و یک "پیام" برای جذب نیرو استفاده میشود. اگر مدیران منابع انسانی، مانند مدیران بازاریابی، به بخشبندی مخاطبان و متقاضیان استخدام بپردازند و سپس پیام متناسب با هر گروه را برای آن ارسال کنند، بدون شک استخدامها و انتخابهای دقیقتری صورت خواهد گرفت و منافع آن در نهایت منجر به پیشرفت سازمان خواهد شد. این بخش بندی به واحد منابع انسانی کمک میکند تا مناسب ترین فراخوان را تدوین و از طریق مناسب ترین رسانه، پیام خود را به گروه هدف خود برساند.
2. استفاده از تکنولوژی
بازاریابان و مدیران بازاریابی برای دستیابی به مشتریان جدید و ایجاد مشارکت بیشتر در میان مصرفکنندگان مجبور هستند با جدیدترین تکنولوژیهای ارتباطی آشنایی داشته و از هر فرصتی برای بالا بردن تعداد مشتریان خود استفاده کنند. رعایت این مهم در میان مدیران منابع انسانی کمتر به چشم میخورد و این در حالی است که ایشان وظیفهی ایجاد و تقویت ارتباطات میان کارمندان، همکاران بالقوه و سازمان را به عهده دارد و از آنها انتظار میرود با فعالیتهای خود احتمال جذب استعدادها را برای سازمان افزایش دهند. بازاریابی و منابع انسانی در ایجاد مشارکت و جذاب نشان دادن سازمان خود، دارای مأموریت یکسانی هستند اما سؤال اینجا است که چرا بازاریابی از به روزترین تکنولوژیها و روشها استفاده میکند ولی منابع انسانی علاقهای به استفاده از آنها نشان نمیدهد؟
آنچه بازاریابی میتواند از منابع انسانی بیاموزد
1. تأثیرگذاری روی رفتار سازمانی
یک بازاریاب دارای محصولی ملموس و یا خدمتی مشخص است که قصد ترویج آن را دارد. همکاری بازاریابی با منابع انسانی سبب میشود که واحد بازاریابی به درک بهتری دربارهی کیفیت مشارکت، رفتار، عقاید و چالشهای کارمندان سازمان خود برسد. چرا؟ زیرا در حوزه منابع انسانی، محصول شما، سازمان، مردم و ارزشهای آنها هستند.
2. اولویت قرار دادن افراد
بازاریابی میتواند از منابع انسانی بیاموزد که سازمانها ابتدا در درون خود موجودیت مییابند و سپس در بیرون از سازمان. یک برند در افکار، ارتباطات و رفتار کارمندان خود متولد میشود و سپس به بیرون از سازمان صادر میشود. منابع انسانی میتواند به بازاریابی کمک کند تا بتواند به پرسشهای زیر پاسخ دهد:
• کارمندان شما چه کسانی هستند؟
• در چه نوع سازمانی فعالیت میکنید؟
• سازمان و کارمندان آن چه شخصیتی دارند؟
• سازمان چه اهداف اجتماعی و محیطی را دنبال میکند؟
همکاری بازاریابی و منابع انسانی میتواند به این پرسشها و بسیاری از پرسشهای دیگر پاسخ دهد و باعث شود ارزش واقعی سازمان توسط نیروهای بخش بازاریابی به مشتریان انتقال یابد. از همین مسیر است که میتوان به نوآوری رسید و روی کارمندان، مشتریان و سهامداران شرکت تأثیر مثبت گذاشت.
چگونه میتوان بین بازاریابی و منابع انسانی همکاری ایجاد کرد؟
همکاری یک مهارت است و از اینرو ایجاد همکاری نیازمند کسب مهارتهای خاصی است. برای ایجاد همکاری میان بازاریابی و منابع انسانی، راهکارهای زیر به شما کمک خواهند کرد:
• بپذیرید که هدف و مسئولیت اجتماعی یکسانی دارید: سازمان شما برای برطرف کردن نیاز مصرفکنندگان، هدفی خاص دارد و بر اساس آن راهحل یا محصولی به آنها ارائه میدهد. بازاریابی استراتژیک، مدیریت برند و منابع انسانی این هدف مشترک سازمانی را مبنای تصمیمگیریهای خود قرار میدهند. همواره این هدف را در ذهن خود مرور کنید و سعی کنید با همکاری با یکدیگر، به تحقق آن کمک کنید.
• نقشها و مسئولیتها را مشخص کنید: افراد وقتی بدانند چه نقش و مسئولیتی به عهده دارند، بهتر میتوانند در کنار یکدیگر کار کنند. در هر زمینهای که مایل به همکاری هستید، ابتدا وظایف و مسئولیتها را به دقت مشخص کنید تا مطمئن شوید کار به خوبی پیش خواهد رفت.
• از اختلاف نظر نترسید: زمانیکه افراد مختلف برای تحقق هدفی مشترک کنار یکدیگر قرار میگیرند، به وجود آمدن اختلاف نظر امری طبیعی و اجتنابناپذیر است، بنابراین به جای پاک کردن صورت مسأله، سعی کنید از اختلاف نظرات استقبال کنید و با مدیریت درست، آنها را به سمت کانال خلاقیت سوق دهید.
• تأثیر همکاری را اندازه بگیرید: با همکار خود در بخش بازاریابی یا منابع انسانی، معیارها و متغیرهایی را تعیین کنید تا بتوانید بازگشت سرمایهی استراتژیهای حاصل از این همکاری را به صورت کمّی اندازه بگیرید.
سبز باشید