فردای بازاریابی: شما کدام راه را خواهید رفت
از نظرمتفکرین علم بازاریابی، آیندهی این علم تحت تاثیر دست کم 6 عامل محرک خواهد بود. این 6 عامل که بسیاری از معادلات جهانی را دستخوش تغییر کنند، شامل موارد زیر است:
1) دیجیتالیسم
2) شبکههای ارتباطی و پدیدهی فرا ارتباطی
3) فناوریهای همراه
4) عوامل اجتماعی
5) بازارهای نوظهور
6) و دموکراسی وعدالت ناشی از فناوری که قدرتی مضاعف را به مصرفکنندگان میبخشد.
این 6 عامل را میتوان از اصلیترین روندهای آینده دانست، که استراتژیهای آتی میبایست حول آنها تدوین شوند. در ادامه جنبههای بیشتری از عوامل مذکور مورد بررسی قرار میگیرد.
1. آینده نه تنها به طور فرآیندی تحت تاثیر دیجیتالیسم خواهد بود بلکه این دگردیسی و تحول در قالب یکپارچه شدن با دنیای آنالوگ رخ خواهد داد(پدیده نشت دیجیتال)
دستگاههای دیجیتال، به ویژه تلفنهای همراه و دیگر گجتهای (ابزارهای هوشمند) همراه موجب اهمیت یافتن و تغییر شکل ارتباطات و کانالهای توزیع میشوند و مدل موسوم به کلیک و ملات (click & mortar)- به مفهوم ترکیب تجارت الکترونیک و شیوههای سنتی کسبوکار- به فرآیند غالب تجاری تبدیل خواهد شد. تا آنجا که خردهفروشیهای بزرگ آنلاین مثل آمازون بخشی از فعالیتهای خود را در محیط آفلاین پیگیری خواهند کرد و فروشگاههایی که تاکنون تنها به شکل حقیقی و در فضاهای واقعی فعالیت میکردند، دردنیای مجازی نیز فعال خواهند شد و دنیای واقعی را با دنیای مجازی درهم خواهند آمیخت. مصرفکنندگان آینده، افرادی سرشار از احساسات حقیقی (آنالوگ) در دنیای مجازی خواهند بود، و لذا موفقیت ازآن برندهایی خواهد بود که بتوانند ترکیبی از هوش فناوری(TQ)، هوش منطقی(IQ) و هوش هیجانی (EQ) را عرضه کنند. این رویداد موجب میشود تا جنبههای انسانی در شخصیت برندها، در قالب داستانها نمود یابد. چه آنکه به قول بزرگی انسانها به هم قصه میگویند تا زندگی کنند. لذا برندها داستانگوتر از گذشته خواهند بود، و محصول یا خدمتی موفق خواهد بود که بتواند راوی داستانی خوش ساختتر و شنیدنیتر باشد. ما با قلبهایمان انتخاب میکنیم و بعد با منطق خود این انتخاب را با آمار و ارقام توجیه میکنیم، و این اصل نشانگر اهمیت داستانگویی و فناوری قصهگویی در کسب و کار است.
2. رویکرد بازاریابی درآینده معطوف به تسهیل "بازاریابی خود" و"خود بازاریابی "خواهد بود
موتورهای هوشمند جست وجوگر با الگوریتمهای پیشرفته و همچنین فناوریها وشبکههای اجتماعی، بستر لازم برای تعامل و تبادل میان مصرفکنندگان کالاها و خدمات مختلف را فراهم کرده است. این فناوریها باعث میشوند تا زمام بازاریابی از دست دپارتمانها خارج شده و بدست مصرفکنندگان بیفتد. به عبارتی پدیدهی خود بازاریابی (Self Marketing) توسط شبکههای ارتباطی و اجتماعی تقویت خواهد شد. برندهای آینده میبایست همواره در دسترس مصرفکنندگان باشند، تعامل محور بوده و توزیع آنها در سطح جهان فراگیر باشد. از این رو، شفافیت و اصالت برند وبه تبع آن تسهیل پدیدهی خود بازاریابی از طریق حضور فعال در شبکههای اجتماعی و ارتقای تعامل میان مصرفکنندگان از جمله عناصرحفظ بقای کسب و کار خواهد بود.
3. تبلیغات نه حول پیام، بلکه با محوریت ترویج، تولید و انتشار محتوا شکل خواهد گرفت و کفهی اهمیت خدمات در آینده سنگینتر خواهد بود.
کلید موفقیت درآینده تبلیغات، نه تبلیغات کلامی بلکه تبلیغات عملیاتی است. تبلیغات عملگرا مبتنی بر ایجاد تجارب حسی غنی و محتوای آموزنده هستند. تالارهای هماندیشی برای تسهیل تعامل میان مصرفکنندگان و همچنین پروژههای جنجالی و خلاقانه مثل دستبندهای نایک به نام فیوئلبند که تمام حرکات و فعالیتهای روزانه دارندگان خود را ارزیابی و به لحاظ روانی موجب افزایش انگیزه و روحیه عملگرایی میشود، از جمله روشهای سهیم کردن مشتریان در برند، داستانگویی و خلق ارزش برای مصرفکنندگان هستند. نایک توانسته به کمک این محصول جانبی، پیام برند خود را با ذهنیتی اجرایی وعملگرا به ذهن مخاطبان خود القا کند. بنابراین تجربه، حاکم بلا منازع آینده قلمروی بازاریابی خواهد بود.
4. آینده جعبه جادو همچنان روشن خواهد بود، اما تلویزیون به شکلهای متفاوت از جمله IPTV و فناوری چند نمایشگره (مالتی اسکرین) مجهز خواهد شد
حدود یک قرن از زمان نمایش اولین تصاویر متحرک روی پردههای نقرهای سینما میگذرد. شاید کسی فکر نمیکرد که در روزگاری که مخاطبان سینما در اولین تماس خود با این پرده جادویی در اثر مشاهده نزدیک شدن قطار، از ترس سالن را ترک میکردند، صنعت نمایش به چنین پیشرفتهایی دست یابد. نسل آینده تلویزیون متعلق به نمایشگرهای لیزری وتلویزیونهای تعاملی یا پروتکل اینترنت (IP TV) خواهد بود. شبکههای توزیع محتوا و سیستمهای کابلی فرار از امواج معمول تلویزیون عمل میکنند، این شبکهها با سیستمی مشابه شبکه انتقال آب یا گاز بوده و ساختاری تعامل محور دارند. به این معنی که کنترل مخاطبان روی تلویزیون از تعویض کانالها فراتر میرود، و آنها میتوانند مبتنی بر ذائقه خود و بر خلاف سیستم یکطرفه موجود در پخش تلویزیونی، به تماشای برنامههای مورد علاقهشان بنشینند. این قبیل فناوریها موید گسترش حق انتخاب مشتریان هستند. و لذا بازاریابی و تبلیغات نیز میبایست با رویکردی تعاملی، زاویه دید خود را تغییر دهند، تا درآینده جایگاهی قابل توجه در میان مخاطبان جعبههای جادو داشته باشند. به علاوه کاربران امروز، اشتیاق فراوانی به استفاده از ابزارها و دستیارهای هوشمند شخصی نظیر تبلتها و گوشیهای همراه برای انجام امور روزمره خود بویژه تماشای تلویزیون دارند و محتوای ویدیویی نظیر آنچه توسط یوتیوب ارائه میشود، روشی جدید در تعامل با المانهای بصری به شمار میرود. فناوریهای چند نمایشگره هوشمند و مجهز به سنسورهای قدرتمند و نیز فناوریهای پوشیدنی نظیر عینک گوگل و ساعتهای هوشمند نیز از دیگر رویدادهای عصر انفجار دیجیتالیسم هستند، که شبکه ارتباطی میان کاربران را به شدت گسترش دادهاند. جملگی فناوریهای مذکور در راستای شخصی سازی کردن امور بشر پیشرفت میکنند و لذا درآیندهای نه چندان دور، روشهای مرسوم در بازاریابی که از نوع بازدارنده هستند، میبایست جای خود را به بازاریابی تک به تک، شخصی سازی شده و سازگار یافته بدهند . بازاریابان آینده میبایست همانند خیاطی زبردست باشند که منطبق با قد و قامت مشتری و گزینهها و ترجیحات او عمل کنند.
5. دسترسی مطلوب از اهمیت بیشتری نسبت به مالکیت برخوردار خواهد بود
هر چند مالکیت یک نیاز روانی محسوب میشود و احساسی خوشانید را به آدمی منتقل میسازد، اما از نظر آیندهنگران، دسترسی بیشتر به محصولات وخدمات و ارائه خدمات از طریق کانالهای همه کاره (omnichannel) اهمیت بیشتری نسبت به مالکیت خواهد داشت . کانالهای همه کاره، دسترسی به خدمات را در طیف وسیعی از کانالهای توزیع فراهم میکنند. مدلهای کسب وکاری مثل زیپکار، که پیشتر یادداشتی در خصوص آن تقدیم عزیزان شد، نمونهای از کانالهای همه کاره محسوب میشوند که مبتنی براصل اشتراک عمل کرده و مالکیت محور نیستند.
6. بازاریابی رشدی چشمگیر را تجربه خواهد کرد
بزرگی میگوید که درچند سال آینده تنها یک شغل وجود خواهد داشت، وآن بازاریابی است. گفتمان آینده بازاریابی مبتنی بر مراقبت دقیق از نیاز مصرفکنندگان خواهد بود، این گفتمان متاثر از عوامل بسیاری از جمله اقتصاد تجربه، فناوری پیشرفته، و تکنولوژی داستانگویی خواهد بود. بنابراین افقهای روشنی برای بازاریابی متصور است.
شما آینده بازاریابی را چگونه پیش بینی میکنید؟
سبز باشید