نگاهی به آیندهی کسبوکار محصولات آرایشی – بهداشتی
در سال ۱۳۸۸، کاری تحقیقاتی در حوزه بازار لوازم آرایشی در ایران در مجله توسعه مهندسی بازار منتشر شد که توجه رسانه‌ها را به این موضوع جلب کرد و از آن پس گزارش‌ها و مقالاتی در این خصوص در سایت‌های خبری و روزنامه‌ها منتشر شد.
در این مقاله می‌خوانیم که بازار محصولات آرایشی بهداشتی (Cosmetics) یکی از بزرگترین، بکرترین، پر شتاب‌ترین، جذاب‌ترین و ناشناخته‌ترین بازارهای کالاهای مصرفی است. که البته به رغم ابعاد بزرگ و رشد شتابناک آن، این بازار از نظر تجاری، به دلایل مختلف، گاه کمتر مورد توجه مسئولین، تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران ایرانی قرار گرفته است. در آن مقاله نگارنده با بررسی آمارهای بین‌المللی نتیجه‌گیری کرده بود که بازار لوازم آرایشی و بهداشتی ایران حدود ۲ میلیارد دلار است و خانم‌های شهرنشینِ ایرانی بین ۱۵ تا ۴۵ سال یک سوم کل مصرف کنندگان منطقه خاورمیانه را تشکیل می‌دهند (البته در حال حاضر که فقط چهار سال از آن تاریخ می‌گذرد، به نظر می‌رسد سن پایه آرایش بسیار کمتر و حتی تک‌رقمی شده است. به‌عبارتی بعضی از دختران قبل از رسیدن به سن ده سالگی آرایش را شروع می‌کنند). به این ترتیب ایران با فاصله نزدیکی بعد از عربستان در خاورمیانه در رده دوم و در دنیا هفتم است. امارات متحده عربی هم بعنوان مرکز پخش منطقه با فاصله کمی آنها را دنبال می‌کند.
در گزارش تحقیقی مجله آمده بود که سرانه مصرف لوازم آرایشی در ایران، ۲ تا ۳ برابر عربستان است. این تحقیق و چاپ آن در نشریه توسعه مهندسی بازار، توجه بسیاری از دست‌اندرکاران این صنعت را جلب کرد.
تحقیق برآن بود تا این بازار را در مقایسه با ویژگیها و ابعاد جهانی بازار لوازم آرایشی مورد بررسی قرار دهد و از این مقایسه ، راهکارهای مناسبی برای توسعه‌ی این صنعت در ایران برای سیاستگذاران ، کارگزاران و فعالان آن ارائه کند .
• بررسی بازار لوازم آرایشی در ایران
• تخمین اندازه‌ی بازار
• بررسی ویژگیهای بازار
• بررسی رفتار مصرف کننده ی ایرانی
در انتهای آن گزارش توصیه‌هایی برای نهادهای مختلف مطرح شده است؛ توصیه‌هایی
- برای سیاستگذاران و متولیان صنعت و تجارت کشور
- برای سرمایه گذاران و کسانی که می خواهند وارد تولید لوازم آرایشی در ایران شوند
- برای تولیدکنندگان داخلی لوازم آرایشی
- برای توزیع کنندگان لوازم آرایشی
- برای فروشندگان و مغازه داران، ... .
(مجله حاوی این مقاله و دیگر شماره‌های توسعه مهندسی بازار را می‌توانید از طریق شماره تلفن 66408271 و 66408251 تهیه کنید.)
در شماره جدید دوماهنامه توسعه مهندسی بازار نیز به سراغ جف فالک، سردبیر نشریه جی‌آی‌سی (نشریه حوزه لوازم آرایشی) رفتیم، که شرح این گفت‌و‌گو را می‌توانید در شماره سی‌و‌چهارم مجله (آذر و دی‌ماه 1392) بخوانید. جف فالک در سال 2005 به‌عنوان سردبیر حوزه‌ی تجارت محصولات آرایشی و بهداشتی در نشریه‌ی جی‌سی‌آی مشغول به‌کار شد. هدف او پرداختن به عوامل مختلف موثر بر این صنعت و روند جهانی آن بود. فالک سردبیری مجله‌ی دیگری را نیز در این حوزه بر عهده دارد. در گفت‌و‌گوی ما با فالک، وی برآورد خود از حجم کل بازار لوازم آرایشی در جهان را ارائه می‌کند. فالک در این گفت‌و‌گو همچنان از "تئوری افزایش مصرف لوازم ارایشی در زمان رکود" یاد می‌کند که در سال‌های 1930 پژوهشگران در رکود بزرگ آمریکا شاهد بودند. (رشد مصرف لوازم آرایشی در دوران بحران اقتصادی را من قبلا در کتاب چگونگی اداره کسب و کارها در دوران بحران اقتصادی آورده بودم.)
گفت‌و‌گوی توسعه مهندسی بازار با فالک فراتر از بازارهای نوظهور، به برندهایی که در ایران سهم بازار بیشتری دارند، گسترش یافت. هم‌چنین فالک در پایان به آیندهی بازارهای لوازم آرایشی پرداخت که پیشنهاد می‌شود این گفت‌و‌گو را از طریق دوماهنامه توسعه مهندسی بازار دنبال کنید.
آینده پژوهی در صنعت لوازم آرایشی:
به هر ترتیب، آمار منتشر شده درخصوص میزان مصرف اقلام آرایشی، حاکی از وجود تقاضای بسیار بالا در این حوزه است. لذا دانستن وضعیت آتی این صنعت خالی از لطف نخواهد بود. علاقه‌ي انسان به زيبايي و جواني ثابت و هميشگي است، شايد بتوان گفت محصولات آرايشي در هزاره‌ي سوم نسبت به مشتقات نفتي رونق بيشتري خواهند داشت. لذا سؤالاتی در ذهن انسان شکل می گیرد نظیر اینکه: محصولات آرايشي در آينده چگونه خواهند بود؟ و يا چه روشي در آينده جايگزين جراحي پلاستيك خواهد شد؟
اينكه در 20، 50، و يا صد سال آينده انسان چگونه مي‌تواند زيبايي خود را حفظ كند، شايد در حال حاضر چندان قابل تصور نباشد. دانشمندان با در نظر گرفتن تغييرات زيست‌محيطي در آينده، افزايش استرس و سرعت زندگي، پيوسته در تلاشند تا كيفيت و تأثيرگذاري محصولات آرايشي را ارتقا دهند.
به عبارت ديگر، اين عوامل باعث خواهد شد استفاده از محصولات آرايشي در آينده گسترش يابد. فناوري اطلاعات با سرعتي به مراتب بيشتر از بيو تكنولوژي در حال پيشرفت است. در آينده‌ي نزديك مي‌توان محصولات بهداشتي و آرايشي را با استفاده از اينترنت و نه از طريق تجربي طراحي و توليد كرد.
در آينده بوي عطر و ساير بوها از طريق اينترنت منتقل خواهد شد. پيشرفت فناوري اين امكان را ايجاد كرده است كه كارمندان كار خود را در منزل و يا در هر مكان ديگري غير از محل كار خود انجام دهند.
به احتمال زياد، تعداد دفاتر مجازي در آينده گسترش خواهد يافت ممكن است تصور شود كه كار در منزل نياز به استفاده از محصولات آرايشي را تا حد زيادي كاهش خواهد داد. اما در شرايطي كه همه چيز- حتي روابط انساني- به دنياي مجازي منتقل خواهد شد، استفاده از محصولات آرايشي نيز در دنياي مجازي رویكرد روشني خواهد داشت.
محصولات آرايشي در آينده احتمالاً به دو صورت كلي وجود خواهد داشت. گروه اول براي رفع چين و چروك پوست، خشكي و غيره خواهد بود و گروه ديگر نيز لذت لامسه را به ارمغان خواهند آورد. به عنوان مثال، افراد مي‌توانند با استفاده از اين دسته از محصولات آرايشي لذت لمس موج دريا و يا نوازش مادرانه را تجربه كنند.
محصولات آرايشي در آينده ويژگيهاي پيشگيرانه از يك‌سو، و تأثير لحظه‌اي از سوي ديگر خواهند داشت.
دانش و فناوري آينده اين امكان را ايجاد خواهد كرد كه همه‌ي ظرفيتهاي پوست فعال شود. لوازم آرايشي در آينده در حالتهاي ديگري نيز توليد خواهند شد. يكي از اين حالتها، لوازم آرايشي در فاز جامد خواهد بود كه دستيابي به خواص جديد كلينيكي را امكان‌پذير خواهد كرد.
در آينده لوازم آرايشي حالت پايه‌ي خشك دارند كه نياز به افزدون مواد نگهدارنده و رنگها را از بين مي‌برد. در حال حاضر همين مواد نگهدارنده و رنگها عامل اصلي حساسيت و آسيبهاي پوستي است. طول عمر محصولات آرايشي در فاز جامد نامحدود خواهد بود.
عدم وجود حالت مايع افزودن درصد بالايي از مواد فعال بيولوژيكي را به محصولات آرايشي امكان‌پذير خواهد كرد. بر اساس تعريف كنوني محصولات آرايشي، تنها محصولاتي كه مستقيماً براي يكي از اعضاي بدن به كار مي‌روند، در زمره‌ي اين محصولات قرار مي‌گيرند، اما در آينده محصولات آرايشي به شكل قرص و حتي مواد خوراكي توليد خواهند شد. بدون ترديد اشكال جديد محصولات آرايشي تاثيرگذاري بيشتري خواهند داشت.
در آينده پوست مصنوعي جايگزين جراحي پلاستيك خواهد شد. امروزه كشت پوست انساني در محيط آزمايشگاه امكان‌پذير است.
نياز به اين محصول براي درمان سوختگي، جراحي پلاستيك، و نيز مصارف آرايشي رو به افزايش است.
در حال حاضر، از پوست مصنوعي براي درمان بيماراني كه دچار سوختگي شده‌اند و نيز براي آزمايش محصولات آرايشي استفاده مي‌شود. پيوند پوست مصنوعي در آينده جايگزين فرآيندهاي جراحي پلاستيك خواهد شد. گاهی اوقات پیشرفت دانش و فناوری انسان را به‌وجد می‌آورد. تصور کنید انسان هم مانند خزندگان می‌تواند پوست‌اندازي كند. او براي جوان ماندن مي‌تواند پوست كهنه‌ي خود را با پوست نو جايگزين كند و دوره جوانی را همانند محصولی که به دوران بلوغ رسیده است طولانی کند و از افتادن آن در مسیر نزول جلوگیری کند. دانشمندان آينده تنها بايد راهي آسان و بدون درد براي تعويض پوست بدن پيدا كنند.خدا زیباست و زیبایی‌ها را دوست دارد و فقط لازم است با رعایت اصول اخلاقی و موازین از این نعمت زیبایی بهره برده و شاکر او باشیم.
سبز باشید