یادگیری از دنیای ورزش در زندگی فردی و زندگی سازمانی (قسمت دوم)
11- ورزش همواره به عنوان عامل مهم در صلح و دوستی و حتی پایان منازعات مطرح بوده است. چه بسیار مواردی که برگزاری مسابقات ورزشی سبب کنار گذاشتن اختلافات و کدورتها شده است و حتی عامل مهم در قضاوت بوده است، کدام ایرانی است که آرش کمانگیر را نشناسد و آوازه او را در داستانهای ایرانی برای یاد آوری غیرت و تعصب به کشور و تهیج جوانان نادیده بگیرد؟
12- ورزش و روانشناسی یک رابطه دوطرفه و تعاملی با هم دارند، روانشناسان مثبتنگر و انسانگرا در درمانهای خویش توصیههای ورزشی را میگنجانند چرا که آنان به دنبال حل معضلات بشری از طریق راههایی چون امید به زندگی، شادی، عشق و ... هستند و میدانند که ورزش این ثمرات را برای مراجعین ایشان به ارمغان میآورد.
در مقابل مربیان دانای ورزش از روانشناسی در ایجاد شوک مثبت و هدایت روح و روان ورزشکاران و تماشاگران بهره میگیرند.
به واقع کیروش و ولاسکو روانشناسان بزرگی هستند. به مصاحبه مربیان فوتبال قبل از بازی ایران و کره جنوبی دقت کنید و کلماتی که کیروش به زبان آورد را در روحیهآفرینی برای تیم ایران و کاهش روحیه برای تیم مقابل بررسی کنید. یا به نقش ولاسکو آن هنگام که تیم ایران در مقابل ایتالیایی قرار میگیرد که هشت دوره قهرمان جام جهانی شده است. که میگوید بروید و از بازیتان لذت ببرید و اگر آنان برایتان کری خواندند چند ثانیه به چشمهایشان خیره شوید و چیزی نگوئید، آنان تا پایان بازی حساب کار دستشان میآید و آنجایی که قبل از بازی همچون کودکی شاد به هوا میپرد تا با تک تک بازیکنان در هوا دستهایشان را به هم بکوبند. و به قول بازیکنان تیم روحیه هر یک از افراد را به خوبی میشناسد و میداند با او چگونه کلام بگوید و چگونه رفتار کند.
به یاد میآوریم تعریف علم روانشناسی را که علم مطالعه رفتار است که عینی است و همچنین علم مطالعه فرآیندهای ذهنی است که عینی نیست، مربیان بزرگ روانشناسان بزرگی هستند آنها فقط به آموزههای فنی توجه ندارند بلکه آنها به فرآیندهای ذهنی و رفتار بازیکنان و حتی تماشاگران دقت دارند و در مسیر پیروزی از آن بهره میگیرند. یادآور میشوم بهرهگیری از منحنیهای بیوریتم در بازی کردن یا بازی نکردن یک بازیکن در مسابقهای حساس که توسط روانشناس به سرمربی تیم توصیه میشود. منحنیهای بیوریتم که در روان همه ما وجود دارند، به ما نشان میدهند چه روزهایی روز ناراحتیمان است و چه روزهایی روزهای سرحالی. تصور کنید مدیران و مربیانی را که در این عرصه بهرهگیری از علم روانشناسی، خودشان را از این دانستنیهای مهم در بهرهگیری از نفرات تیم بیبهره میسازند.
13- برخورد مربیان بزرگ با شکست نیز حائز اهمیت است و آنها شکست را دوباره شروع کن ترجمه میکنند. ایشان از قانون 24 ساعته کنت بلانچارد و دان شولا در کتاب ارزشمند "مدیر در نقش مربی" به خوبی واقف هستند. این قانون میگوید چه مسابقهای را ببریم یا ببازیم فقط 24 ساعت حق داریم ناراحت یا خوشحال باشیم. لذا بعد از آن بلافاصله باید همه چیز را فراموش کنیم و به مسابقه بعدی بپردازیم. این نکته را بارها بعد از مسابقات از کیروش و ولاسکو شنیدهایم.
یا مربی دانای تیم آلمان که با تواضع ستودنی جایگاه ولاسکو را در دنیای والیبال بسیار بالاتر از خودش معرفی کرد ولی در مسابقه دوم از این قانون بخوبی بهره گرفت.
14- مربیان بزرگ به ما درس قاطعیت میدهند. آنها با رشادت و شهامت تصمیم میگیرند اما با دانایی ریسک آگاهانه میکنند و با پیشبینیهای درست درس قاطعیت به ما میدهند و این را به ما یاد میدهند که هیچکس ارزشی بیشتر از ارزش تیم و سازمان ندارد. به کیروش نگاه کنیم که چگونه بازیکنانی را که انتظار ناز کشیدن بیش از حد متعارف را داشتند و اعلام انصراف کردند، به تیم دعوت نکرد. (ایکاش مدیران عامل باشگاههای ورزشی و مربیان ما از این درسها بهرهمندی بیشتری داشته باشند) آنها به موقع جانشینپروری میکنند و به موقع اهمیت تیم بودن را به همه یادآور میشوند. البته در بستن تیم فوتبال پرسپولیس در لیگ جدید شاهد این رفتار از سوی علی دایی در مقابل کریم انصاریفرد بودیم.
15- یک ویژگی دیگر و درس ارزنده از دنیای ورزش از سوی مربیان بزرگ، روحیه جستجوگری آنها است. باید در زندگی شخصی و زندگی سازمانی حیطه دید و نگاهمان را وسیعتر سازیم و وسعت نگرش بیشتری داشته باشیم. یک کار ارزنده کیروش این بود که ایرانیان را در اقصی نقاط جهان جستجو کرد. پدیدههایی چون دژآگه و قوچاننژاد و نقش ایشان در صعود تیم، مدیون همین روحیه جستجوگری است. مربیان بزرگ ناراضیان مثبت هستند.
16- نقش ورزش در مدیریت برند کشورها بسیار مهم است. توجه کنید به پیروزیهای تیم والیبال کشورمان و پوشش گسترده آن در رسانههای خبری جهان. به همین دلیل است که حاکمان کشورها تلاش بسیاری میکنند تا به میزبانی عرصههای مهم ورزشی نظیر المپیک و جام جهانی دست یابند. یادآور میشوم برند همان خوشنامی، هویت و اعتبار است و کمتر عاملی را میتوان همچون ورزش در گسترش برند کشورها موثر دانست.
17- نقش ورزش در اقتصاد هم چشمگیر است، کشورها با کسب افتخار میزبانی مسابقات مهم، به درآمدزایی چشمگیری میرسند. حضور ورزشکاران و خبرنگاران و تماشاگران و ... علاوه بر نقش اقتصادی مستقیم ورزشی در مجموعه اقتصادی آن کشور نظیر هتلداری، گردشگری، حمل و نقل، رستوران، صنایع دستی و ... ارزنده است.
18- بنگاههای اقتصادی کشورها نیز به خوبی از ثمرات ورزش آگاه هستند، آنها به خوبی درک کردهاند که تبلیغات در زمین ورزش، هنگام پخش مسابقات، روی لباس ورزشکاران و داوران، و اسپانسری در جلب مخاطبان هدف تاثیرات قابل توجهی دارد. البته انتخاب نوع پیام، نوع رسانه، زمان پخش و ... از تخصص کار بلدان حوزه بازاریابی است که شرکتها میتوانند از نظرات مشورتی آنها بهرهمند شوندتا بودجهشان در مسیر صحیحتر خرج شود.
توجه کنید که بنگاههای اقتصادی بزرگ جهان با تقبل هزینه حضور ورزشکاران مطرح کشورهای هدف آنان، ایشان را به تیمهای مطرح جهانی میآورند تا توجه آن کشورها را جلب کرده و راهی شایسته برای محبوبیتسازی و تبلیغات در آن کشورها بیابند. به یاد آوریم زمانی را که مهدی مهدویکیا در تیم هامبورگ بازی میکرد و ما از صدا و سیمای کشورمان انتظار داشتیم که مسابقات آن تیم را پخش کند و همچنین حضور سایر لژیونرهای مطرح چون علی دایی در بایرن مونیخ، کریم باقری در بیلهفیلد، خداداد عزیزی در کلن، جواد نکونام و فریبرز شجاعی در اوساسونا و ....
19- ورزش در تناسب اندام مردم بخصوص جوانان در زندگی ماشینی امروز اهمیت بیشتری از گذشته یافته است، متأسفانه با گسترش بازیهای رایانهای و غذاهای خوشمزه پرچرب شاهد چاقی نسل جوان نسبت به جوانان دوره قبل هستیم. پس گسترش ورزش در جلوگیری از تبعات چاقی که به عنوان مادر امراض مطرح است حائز اهمیت است.
که میدانیم به علت میل به لاغری خصوصاً در دختران جوان که متأسفانه با رژیمهای سخت غذایی سعی بر رسیدن به این هدف دارند و این روش میتواند تبعات جبرانناپذیری بر سلامتی ایشان داشته باشد، به نقش ورزش در کنار رژیم غذایی مناسب بیشتر پی میبریم.
20- به عنوان نکته پایانی یادآور میشوم که اگر مدیریت و نقش آن در اداره سازمانها را به عنوان بزرگترین دستاورد بشر بدانیم و جامعیتنگری را به عنوان مهمترین دستاورد تمام علوم باور کنیم، ورزش را به عنوان یک عامل مهم در جامعیتنگری به زندگی بشری باید قلمداد کرد.
ورزش بری زندگی فردی و زندگی سازمانی ما آموزگاری شایسته است.
درسهایی که مدیران بنگاههای اقتصادی با مشاهده توام با یادگیری، از ورزش میتوانند داشته باشند فراوان است. مسابقات ورزشی از جنبههای مختلف با مسابقات کسب و کار مشابه است و هر دو با سه عامل هدف، رقابت و فرصت روبرو هستند. تقاضا میکنم مدیران بنگاههای اقتصادی در کنار مطالعات و آموزههای کسب و کار با دقت، مسابقات ورزشی نظیر فوتبال، والیبال و شطرنج را پیگیری کنند و مشاهده یادگیرنده داشته باشند و در مقابل درخواست میکنم مدیران باشگاههای ورزشی و مربیان در کلاسها مدیریتی، استراتژی و بازاریابی شرکت کنند و کتابهای حوزه رقابت را مطالعه کنند. دنیای امروز دنیای یادگیری از سایر حوزهها است.
نکته پایانی: همانطور که مشاهده کردیم ورزش در تمام ابعاد زندگی انسان نظیر سیاست، اقتصاد، فرهنگ، سلامتی و .. نقش انکارناپذیری دارد. لذا لازم است که از ورزش فقط به عنوان یک عامل رقابت در میدان بازی یا سرگرمی یاد نکنیم و با برنامهریزی صحیح و اجرای شایسته آن در بهرهگیری از ثمرات متعدد ان برای زندگی فردی و زندگی سازمانی استفاده کنیم. بیائید با هم تلاش کنیم. امیدوارم همه ما عالم عامل عاشق باشیم.
سبز باشید